Een familiegeschiedenis in vier delen. Vier personen uit een gezin van vijf. De vijfde, Amor en jongste dochter, is de afwezige en tegelijkertijd degene die na ieder overlijden blijft herinneren aan de belofte die hun moeder van hun vader eiste op haar sterfbed. Een eigen huis voor Salomé. Ieder deel beslaat ongeveer een decennium.
Het wordt nog interessanter als je weet dat dit verhaal zich afspeelt in Zuid-Afrika, op en rondom de boerderij, een ‘plaas’ dichtbij een township, van de familie Swart even buiten Pretoria. Een familie die uiteenvalt. Dit alles omgeven door feiten m.b.t. de economische en sociale situatie, de apartheid. Vooral het laatste treft. Geschreven vanuit een aantal gezinsleden gaat het over ‘we, onze, eigen, afkomen van’. Het beeld van een net vrije Mandela, Jacob Zuma of een bijzondere rugbywedstrijd zijn herkennend.
Amor denkt na over haar rol in het geheel, vooral na de dood van broer Anton, of zij iets moet of nog kan betekenen voor Salomé, de zwarte werkster die al jaren in een schamel huisje aan de rand van de landerijen woont. Zij had een bijzondere band met moeder Rachel. Zus Astrid was meer met zichzelf bezig. Vader liet het gaan, stelde uit, kwam noodlottig om in het reptielenpark. Anton wilde de arbeiders van het land gooien, maakte niet veel beloften waar. Amor die intussen van jong meisje tot middelbare vrouw is geworden, nog een keer uit Durban komt naar de boerderij en na lange tijd naar Lombardhuis gaat. De plaats van Salomé.
Een roman waarvoor je tijd mag nemen, een moment van rust, waardoor het verhaal tot zijn recht laat komt. De geschiedenis blijft indrukwekkend schrijnend. Het zwart en wit. Geweld. Macht. Mensen. Allemaal mensen. Damon Galgut weet dit beeldend en treffend zonder mooidoenerij neer te zetten. Je ziet filmbeelden aan je oog verschijnen. Een geschiedenis en maatschappij van een mooi en evenzeer verdeeld land. Je leest knap vanuit verschillende personages, maar ook vanuit een niet aanwijsbare verteller. Dat laatste kan wat onnatuurlijk, gezocht overkomen, zeker als je daar niet van houdt.
Een interessante leeservaring van een auteur die in het Nederlands taalgebied nog weinig tot geen bekendheid geniet. Een auteur die meerdere nominaties en prijzen ontving. Tot twee keer toe op de shortlist Man Booker Prize stond en waarvan zijn werk in reeds 16 landen is vertaald.
De belofte, op meerdere manieren, waarin de auteur over ieder personage ongeacht kleur, sekse, status of enige andere ongelijkheid even geloofwaardig schrijft. De belofte maakt nieuwsgierig naar ander werk!
Damon Galgut, De belofte, vertaler Rob van der Veer, Querido, 2021, 320 blz., 9789021424552