Jona – Anna van Praag

Jona is een veel omvattend verhaal. Het begint bij het bedenken van een onderwerp voor een profielwerkstuk, met een leraar die wat fijnzinnigheid mist bij het verdelen van de onderwerpen en maken van de groepjes. Jona heeft een onderwerp ingeleverd dat hem bezighoudt, namelijk de dementie van zijn oma. Hij schrikt, eigenlijk was het niet de bedoeling zijn oma als onderwerp in te dienen voor het profielwerkstuk. En de klasgenoten met wie hij moet samenwerken, ja, die spreekt hij doorgaans ook niet echt….
Toch gaan ze aan de slag, op zoek naar de herinnering die zijn oma benoemt, maar niet meer zelf kan duiden. Verder is het hofje waar hij woont vertrouwt, bij oma is het veilig, waar hij alles zo normaal mogelijk probeert te houden. Zelf woont hij met zijn vader aan de overkant, zodat ze altijd snel bij oma zijn, in het huis waar ooit zijn moeder nog woonde. Zijn moeder is overleden toen Jona nog jong was, en hem rest niets anders dan een trouwportret van zijn ouders. Over haar verlies en rouw wordt niet gesproken, net als alle familieleden die zijn vader en oma zijn verloren door toedoen van de Tweede Wereldoorlog. En dan is er nog de ingewikkelde band met zijn vader, die veel eist van Jona, zoals na de havo naar het vwo en dan naar de universiteit, of hem het verlies van zijn partner, Jona’s moeder, aanrekent.

Zo zijn er heel veel zaken die spelen in dit boek. Toch is het echt een mooi geheel, en voelt het niet als teveel. Jona’s oma wordt ook op een heel respectvolle, lieve manier neergezet. Iemand met de ziekte van Alzheimer is niet gek en dat komt goed naar voren in dit boek.

Ik heb dit boek gelezen in aanloop naar de uitreiking van het Beste boek voor Jongeren in de Boekenweek van Jongeren. Ik kan me heel goed voorstellen dat dit een boek is dat daadwerkelijk door jongeren gelezen gaat worden, het is niet te dik, lekker compact, maar bovenal: leest lekker. Alle genoemde onderwerpen worden in een soort detective-achtig verhaal weggezet, op zoek naar de ontrafeling van de herinnering van Jona’s oma.

Anna van Praag, Jona, Lemniscaat, 2023, 266 blz., 9789047715184