Lotte Stegeman & Marieke ten Berge – Groene helden van het dierenrijk

Verschillende mensen zetten zich in voor een leefbare aarde. Klimaatverandering is een
actueel en nodig onderwerp. Met alleen al een Nationale Klimaatweek, een GI-Ga groene Kinderboekenweek en een klimaattop in Egypte vers in het geheugen zou je verwachten dat er zoveel hierover is gesproken dat er ook direct iets gebeurt. Helaas is dat niet zo. En ook dat weet iedereen, maar alle kleine beetjes helpen. Verscheidene dieren in alle werelddelen pakken het slimmer aan. Groene helden zijn het.

Tien van deze groene helden uit het dierenrijk worden uitgelicht in dit handzame informatieve boek. Het schutblad geeft in feite gelijk al aan waarover dit boek ook of juist gaat: de soorten uitwerpselen van deze tien dieren, kostelijk weergegeven door Marieke ten Berge. Daarna worden de bijbehorende dieren op een wereldkaart getoond met allerlei attributen waarvan de betekenis duidelijk wordt als je de teksten leest.

De eerste zin bij de laaglandtapir: ‘Je zou het misschien niet verwachten, maar een superheld ziet er zelden heldhaftig uit.’ zet de toon en is het in de mensenwereld ook niet zo? ‘Een echte held verricht zijn nobele daden niet voor de aandacht.’
De laaglandtapir scharrelt rond in Zuid-Amerika waar nogal wat bomen worden gekapt. Juist het oerwoud draagt flink bij aan het verminderen van het broeikasgas. En wat doet deze laaglandtapir in het kort gezegd: hij eet fruit, bladeren en planten, dat alles wordt verteerd en komt eruit als poep op plaatsen waar geen bomen meer staan met als gevolg dat de nog aanwezige zaadjes weer gaan ontkiemen. Intussen lees je weetjes over de dieren. Een laaglandtapir kan wel 2 meter lang zijn!

Na ieder besproken dier volgt een korte samenvatting in de vorm van een medaille en een diploma. Op die van de Muskusos staat dat hij beloond wordt voor ‘stampen voor het klimaat’ en meewerken aan een interessant experiment in koude gebieden. De zeeotter is een actieveling in de oceaan en heeft als werkterrein het water tussen Noord-Amerika en Azië, de plaats waar veel zee-egels als lekker hapje liggen te wachten. Die zee-egel eet kelp dat CO2 opslaat. Uit het beschreven proces blijkt dat die schattige otter een enorm belangrijke schakel is in deze kringloop. De bosolifant, een vleermuis, krill of de walvis – over ieder besproken dier is iets bijzonders te vertellen waarbij er één gemeenschappelijke deler is: ze zijn dragen positief bij aan het klimaat en dat alleen doordat ze iets bepaalds eten of op een specifieke plek hun uitwerpselen achterlaten.

De kleurrijke illustraties zijn geweldig, alsmede het treffende omslag. Naast grappige details of hoe een dier is neergezet in de natuurlijke habitat, zijn ze ook informatief, mooi en bijna aaibaar. Als vanzelf bekijk je eerst de illustratie voordat je de verhalende interessante tekst gaat lezen. Tekst en illustraties zijn goed op elkaar afgestemd: een compliment voor de vormgever.

In de teksten kom je verscheidene uitdrukkingen en gezegden tegen. Door de genoemde plaatsen en dieren kan er aanleiding zijn tot jezelf verder informeren. Achterin wordt verwezen naar aan te raden titels waarbij ook het begrip broeikaseffect kort helder is neergezet. Door de vele informatie die in de relatief korte teksten is gegeven en er een register ontbreekt, zou het vet weergeven van de (soort)namen handig kunnen zijn.

Een origineel uitgangspunt voor een informatief boek m.b.t. klimaatproblematiek waarin de samenhang in de natuur wordt weergegeven aan de hand van tien uitgelichte dieren. De één kan niet zonder de ander bestaan. Een aanrader voor alle geïnteresseerden vanaf ong. 8 á 9 jaar.

Lotte Stegeman, Groene helden van het dierenrijk, illustrator Marieke ten Berge, Luitingh-Sijthoff, 2022, 96 blz., 9789021031576