Sommigen noemen het een coming of age roman, anderen een ‘gewone’ debuutroman, op Hebban zijn er mensen die het 1 of 2 sterren geven, maar voor het eerst vind ik de quotes die op de omslag staan passend en meer dan waar. De NYT: “Ontroerend en uitmuntend.” De Washington Post: “Niet alleen schitterend, maar ook mateloos verbluffend.”
Na het lezen van dit boek moest ik het even laten bezinken. Tijdens het lezen kon ik het niet loslaten. Ocean Vuong trekt je zijn wereld in en laat je kennismaken met een Amerika dat haast onmogelijk is voor immigranten. Met botsende culturen. Het indrukwekkendste is misschien wel dat de manier waarop bepaalde zaken worden beschreven je direct duidelijk maken dat dit voor hen de normaalste zaak van de wereld is, terwijl je zelf denkt “Oh nee, oh nee”.
Ook over geel zijn, wit zijn, voor wit door kunnen, te wit zijn in je land van herkomst, taal, ” ‘oh heb je eindelijk een hondenjongen gevonden?’ ‘Nee, dit is mijn kleinzoon’ ‘Oh… Welkom. In. De. Buurt!!’ ‘Ik spreek Engels mevrouw’ “, een liefde, verslaving, geld, farmaceuten, zomerwerk, overleven, een tweekamerflat, Tiger Woods, geweld, seksualiteit, dat voordat de Fransen naar Vietnam kwamen homoseksualiteit geen woord had, want ieder was mens, maar daarna een naam kreeg afgeleid van pedofiel, producten van de Vietnamoorlog, een oma en verhalen.
Een brief aan een moeder. Een verbijsterende brief aan een moeder.
Dit boek stelt, zoals op de achterkant staat: “Op aarde schitteren we even stelt vragen in het Amerika van nu, dat ondergedompeld is in verslaving, geweld en trauma.” Hoe actueel kan het zijn.
In poëtisch rake zinnen schrijft Ocean Vuong zijn hoofd leeg. Iets wat hij alleen durft, omdat zijn moeder de taal waarin hij schrijft niet beheerst. “Ik schrijf je om je te bereiken – zelfs als elk woord dat ik opschrijf één woord verder van jou is verwijderd.”
“Vrijheid is slechts de afstand tussen de jager en zijn prooi.”
“De waarheid is dat we ons leven kunnen overleven, maar niet onze huid.”
“Een witte spoorwegarbeider stond terecht voor de moord op een Chinese man. De zaak werd niet ontvankelijk verklaard. De rechter voerde aan dat de Texaanse wet, hoewel die het vermoorden van mensen verbood, alleen blanken, Afrikanen, Amerikanen of Mexicanen definieerde. Het gele naamloze lichaam werd niet als menselijk beschouwd. Het paste niet in een hokje op papier. Wie je bent wordt soms geschrapt voordat je de keuze krijgt om te verklaren wie je bent.”
Lees dit. Ik zou het zo 6 sterren geven. Ik durf het zelfs het indrukwekkendste boek dat ik ooit gelezen heb te noemen.
Ocean Vuong, Op aarde schitteren we even, vertaald door Johannes Jonkers, Hollands Diep, 231 blz., 9789048846832