door Prachtig. De thematieken die aan bod komen zijn niet niks. Het indrukwekkendste is misschien wel dat de manier waarop bepaalde zaken worden beschreven je direct duidelijk maken dat dit voor hen de normaalste zaak van de wereld is, terwijl je zelf denkt “Oh nee, oh nee”.*
“Een witte spoorwegarbeider stond terecht voor de moord op een Chinese man. De zaak werd niet ontvankelijk verklaard. De rechter voerde aan dat de Texaanse wet, hoewel die het vermoorden van mensen verbood, alleen blanken, Afrikanen, Amerikanen of Mexicanen definieerde. Het gele naamloze lichaam werd niet als menselijk beschouwd. Het paste niet in een hokje op papier. Wie je bent wordt soms geschrapt voordat je de keuze krijgt om te verklaren wie je bent.”
“Te zijn of niet te zijn, dat is de vraag. De vraag ja, niet een keuze.”
Sommigen noemen het een coming of age roman, anderen een ‘gewone’ debuutroman, op Hebban zijn er mensen die het 1 of 2 sterren geven, maar voor het eerst vind ik de quotes die op de omslag staan passend en meer dan waar. De NYT: “Ontroerend en uitmuntend.” De Washington Post: “Niet alleen schitterend, maar ook mateloos verbluffend.”
Na het lezen van dit boek, moest ik het even laten bezinken. Tijdens het lezen kon ik het niet loslaten. Ocean Vuong trekt je zijn wereld in en laat je kennismaken met een Amerika dat haast onmogelijk is voor immigranten. Met botsende culturen.
Ook over geel zijn, wit zijn, voor wit door kunnen, te wit zijn in je land van herkomst, taal, “‘oh heb je eindelijk een hondenjongen gevonden?’ ‘Nee, dit is mijn kleinzoon’ ‘Oh… Welkom. In. De. Buurt!!’ ‘Ik spreek Engels mevrouw'”, een liefde, verslaving, geld, farmaceuten, zomerwerk, overleven, een tweekamerflat, Tiger Woods, geweld, seksualiteit, dat voor de Fransen naar Vietnam kwamen homoseksualiteit geen woord had, want ieder was mens, maar daarna een naam kreeg afgeleid van pedofiel, producten van de Vietnamoorlog, een oma en verhalen.
Dit boek stelt, zoals op de achterkant staat: “Op aarde schitteren we even stelt vragen in het Amerika van nu, dat ondergedompeld is in verslaving, geweld en trauma.” Hoe actueel kan het zijn.
Een brief aan een moeder. Een verbijsterende brief aan een moeder.
In poëtisch rake zinnen schrijft Ocean Vuong zijn hoofd leeg. Iets wat hij alleen durft, omdat zijn moeder de taal waarin hij schrijft niet beheerst. “Ik schrijf je om je te bereiken – zelfs als elk woord dat ik opschrijf één woord verder van jou is verwijderd.”
“Vrijheid is slechts de afstand tussen de jager en zijn prooi.”
“De waarheid is dat we ons leven kunnen overleven, maar niet onze huid.”
Ik zou het zo 6 sterren geven. Ik durf het zelfs het indrukwekkendste boek dat ik gelezen heb te noemen.
Ocean Vuong, Op aarde schitteren we even, vertaler Johannes Jonkers, Hollands Diep, 2019, 240 blz., 9789048846832
*) Samenvatting:
De debuutroman van de dichter Ocean Vuong is een schokkend familieportret en een indringend relaas van een eerste liefde, waarin de bezwerende kracht van taal en verhalen wordt aangewend als middel om te overleven en kloven te overbruggen.
Op aarde schitteren we even is een brief van een zoon aan zijn moeder die niet kan lezen. De schrijver van de brief, de achtentwintigjarige Hondje, legt een familiegeschiedenis bloot die voor zijn geboorte begon – een geschiedenis waarvan het brandpunt in Vietnam ligt. Daarnaast verschaft hij toegang tot delen van zijn leven waar zijn moeder nooit van heeft geweten, en doet hij een onvergetelijke onthulling. De roman is behalve een getuigenis van de problematische maar onmiskenbare liefde tussen een alleenstaande moeder en haar zoon, ook een genadeloos eerlijk onderzoek naar ras, klasse en mannelijkheid. Op aarde schitteren we even stelt vragen die centraal staan in het Amerika van nu, dat ondergedompeld is in verslaving, geweld en trauma. Het is een roman vol mededogen en tederheid over de kracht van je eigen verhaal vertellen en over de vernietigende stilte van niet gehoord worden.
Met verbluffende urgentie en elegantie schrijft Ocean Vuong over mensen die klem zitten tussen onverenigbare werelden, en onderzoekt hij hoe we elkaar kunnen genezen en redden zonder te verloochenen wie we zijn. De vraag hoe we moeten overleven, en hoe we daar een soort vreugde aan kunnen ontlenen, is de drijvende kracht van de belangrijkste debuutroman sinds jaren.
