door Een verhaal dat me afgelopen week greep en deed doorlezen was De ansichtkaart van Anne Berest. Vertaald uit Frankrijk, waar het getuige de hashtag al veel gelezen is. In Nederland mag het boek ook veel meer lezers vinden.
Berest zoekt in de roman uit wie de verzender is van een bijzondere ansichtkaart. Pas bezorgd in 2003, hoewel de kaart zelf ouder is, en met vier houterig geschreven namen erop. Ze blijken afkomstig van de gezinsleden van Annes oma, waar Annes moeder zelf al onderzoek naar gedaan heeft. Terwijl Anne zelf op het punt van bevallen staat, hoort ze het verhaal van een Russisch-joodse familie die via Palestina uiteindelijk in de jaren ’30 in Frankrijk belandt. Een oorlogsgeschiedenis volgt. Inclusief gebeurtenissen als Vélodrome d’Hiver, smokkelroutes, verzet en de opvang van repatrianten na de oorlog.
Vele vragen blijven onbeantwoord en daarom gaat Anne er zelf mee verder. De trigger: haar dochtertje komt thuis van school met de opmerking dat “ze het niet zo op Joden hebben”. Wat betekent het Joods-zijn en een nadrukkelijke opvoeding zonder religie eigenlijk? Hoe werken ervaringen van eerdere generaties door?
Een verhaal dat indringend is, zonder té zwaarmoedig over te komen, maar wel duidelijk verbanden legt tussen de jaren ’30/’40 en nu. 1950 is niet ver van 1925, 1980 niet ver van 1950, 2009 niet ver van 1980…
Zeer leesbaar voor jongeren (niet voor niets kreeg het in Frankrijk de Prix Renaudot des lycéens toegekend) en voor iedereen die niet veel leest over de Tweede Wereldoorlog c.q. de non-fictieboeken hierover liever laat liggen.
Anne Berest, De ansichtkaart, vertaling: Annelies Kin en Ghislaine van Drunen, Nieuw Amsterdam, 2023, 400 blz., 9789046830048.
