door Eenmaal fan van Cynan Jones’ werk wil je alles lezen wat er van hem verschijnt. Zijn teruggetrokken, bijna ingetogen schrijfstijl in minimale woorden en met veel ‘wit’ zet de lezer aan het werk. Dit kenmerkt al zijn in het Nederlands vertaalde romans.
Behalve dit boek met de beeldende titel: Alles wat ik vond op het strand, zijn tweede roman na het debuut De inham, en werd in eerste instantie in eenzelfde stijl geschreven. De uitgever wilde echter meer verhaal over de bijpersonen en zo gebeurde. Die uitgave is nooit in het Nederlands vertaald. Tot uitgeverij Koppernik hem een paar jaar terug vroeg een herziene, een redux, te willen maken. Deze werd uniek in het Nederlands vertaald.
Dit boek in vijf delen kreeg een prachtig omslag van Anouk Martijn, een illustratie waardoor je vanzelf aan de kust bent compleet met schaliepaden: slenterend langs een kabbelende vloedlijn bij zacht zomerweer of stevig doorlopend bij beukende wind en opspattende golven.
Er zijn gewoon geen regels. Behalve dan de regel dat de zee je zal blijven verrassen.
Dit verrassende onverwachte geldt voor visser en jager Hold, de hoofdpersoon, maar ook is het de overtuiging van de auteur: dat het leven vaak wordt beïnvloed door dingen die we niet weten en die we niet per se zien aankomen.
De Welshe Hold gaat afgewogen doelbewust te werk tot het moment dat hij het gevoel heeft dat er op afstand beslissingen worden genomen. Het moment dat hij tijdens het nachtelijk legen van de netten wordt bekeken en een ontdekking doet. Toen voelde hij het, en het duurde maar heel kort. Dat er naar hem werd gekeken. Hij bleef staan, luisterde. Alleen maar de zee. Het holle gebulder van de rotsen waar de zee brak en aan het strand zoog. De kleine geluidjes waar het overtollige water van de velden daarboven op de kliffen omlaagstroomde. Niets. Alleen dat vage gevoel.
Het ogenblik dat hij een rubberboot op zee ontdekt met daarin een dode man en met tape omhulde pakketjes die op cocaïne duiden. Niet het ambergrijs waar hij en zijn vriend ooit op hoopten om het verschil te kunnen maken in hun sobere bestaan. De pakketjes zijn plots wel de mogelijkheid voor het oplossen van geldproblemen. Een huis voor de weduwe van Danny en zijn zoon Jake.
In trefzekere woorden lees je over de ruige omgeving, de enkele personen in Holds eenzame leven, de natuur die in seizoen maar ook langzaamaan in het grotere geheel verandert. De delen worden afgewisseld met korte stukken proza waarin enige informatie over de Pool en de twee mannen Stringer en forse man wordt gegeven, de personen die het rustige leven sluipend uit evenwicht brengen.
Als in een sterk opgebouwde psychologische film ontrolt een krachtig verhaal waarin het eenvoudige bestaan wordt onderbroken door het onverwachte en intuïtief handelen. Met een terugkerend torretje, een etterende zweer en geschoten konijnen.
Geen moment denk je een vertaling te lezen. Mooi vertaalwerk van Manon Smits laat je dóórlezen.
Je voelt, je proeft, je ruikt, je ziet dit verhaal in alle schitterende eenvoud. Een echte Jones!
Cynan Jones, Alles wat ik vond op het strand, vertaler Manon Smits, Koppernik, 2023, 108 blz., 9789083262147
