Ik moet toegeven dat ik hvj een wat ingewikkeld boek vind. Op GoodReads lees ik vooral heel veel positieve recensies, maar ik blijf zelf vooral met heel veel vragen zitten. Dit zal dan ook niet per se een positieve recensie zijn, alhoewel aan dit boek natuurlijk ook positieve aspecten zitten.
Het is goed om mee te geven hoe intens pesten kan zijn, om de simpele dingen waarover het kan gaan, over meelachen en dat een gepeste zelf kan gaan pesten. Toch snap ik een aantal aspecten aan het boek niet zo goed. Heeft Enne bijvoorbeeld geen mentor? Zijn er geen tienminutengesprekken? Enne vraagt aan haar vader om opgehaald te kunnen worden van school, maar haar vader vraagt vervolgens niet waarom ze opgehaald moet/wil worden. Ze komt ongeoorloofd eerder thuis uit school, maar ook haar moeder vraagt hierover niet door. Ze verblijft uren achter elkaar op de wc, maar wordt ze dan niet gemist of wordt ze niet afwezig gemeld? Het is net of er niemand naar Enne omkijkt een ook achteraf zij de enige is die door het stof moet. Moeten anderen geen gesprekken of krijgen deze medeleerlingen geen straf? Ook vraag ik me af hoe de overdracht van de basisschool naar de middelbare school is geweest, of hoe kan Enne eigenlijk überhaupt naar de middelbare als ze zoveel onderwijs heeft gemist in groep 8? Daarnaast; als ze daar zo intens gepest is, heeft ze daar dan geen hulp voor gehad? Hoe kunnen we kinderen aanspreken en verantwoordelijk houden voor gedrag, maar met begrip voor de context en de situatie? Zijn er, op beide scholen, nooit klassengesprekken, mentoruren, lessen over groepsvorming? Eigenlijk is de alomvattende vraag: Waar zijn de volwassenen?
Het is goed om aan kinderen aan het einde van de basisschool mee te geven dat de middelbare school niet altijd alles zal zijn. Toch heb ik het gevoel dat kinderen een beetje bang moeten worden van dit boek. Een soort ‘Kijk uit! De middelbare school is vreselijk!’ Een iets genuanceerder verhaal was denk ik ook goed genoeg geweest. Het kan een veel diepere laag raken als het ook gaat over hulp vragen of weerbaar worden. Het is wel mooi om te lezen dat juist degene die vaak als bijfiguur wordt gezien, een conciërge, echt een hoofdpersoon in iemands leven kan zijn. Ook heeft het boek een goede, ‘moderne’, twist. Enne valt buiten de boot omdat ze geen elektrische fiets heeft, waar pesten vroeger om materialistische dingen zoals niet de goede tas of kleding ging.
De schrijfstijl vind ik persoonlijk vrij staccato en ik vraag me af in hoeverre kinderen hier echt lekker een stuk in kunnen lezen. Hier tegenover zet ik wel de vele vraagtekens die ik had, waardoor ik er zelf misschien minder prettig in kon doorlezen, dus dat kan natuurlijk smaak zijn. Daarnaast vond ik ook de aanloop vrij lang, en de oplossing opeens heel rap. Nu komen situaties na een moment dat iets is opgebiecht vaak in een stroomversnelling, maar naar mijn idee had er nog veel meer opgelost moeten worden. Of durft Enne de dingen die haar zijn aangedaan nog niet op te biechten uit toch een stuk zelfbescherming? Dat was een mooie verhaallijn geweest om nog mee te eindigen, of een stukje mee verder te gaan. Het boek heeft wel een fijn bladzijdeaantal voor de lezer in groep 7 à 8.
Lysette van Geel, hvj, 2024, Volt, 151 blz., 9789062222841
