door ‘Ada, gevangen op twee eilanden’ onthaalt de lezer op een stuk vaderlandse geschiedenis met verwijzingen naar buitenlandse hoven. De adel was en is tenslotte op veel manieren met elkaar verbonden.
Ada van Holland vertelt. Zij was dochter van de graaf van Holland, vernoemd naar oma Ada van Schotland, grootvader was Floris III van Holland; ze was verwant aan de Duitse familie Van Kleef, getrouwd met Lodewijk II van Loon en door gebeurtenissen komen Franse en Engelse edelen voorbij als Jan zonder Land van Engeland en Eleonora van Aquitanië.
Misschien duizelt het door deze opsomming, echter door de bondige schrijfstijl van Imme Dros krijg je een helder beeld. De mooi geïllustreerde stamboom voorin het boek is daarbij van helpende waarde die omlijst is met gedetailleerde getekende wapens.
Ada heeft van haar moeder meegekregen overal zoveel mogelijk van te weten te komen. Ze spreekt haar altijd eerst aan met haar naam, ook als ze samen zijn, en deelt mede wat hoort en wat niet mag. De weetgrage Ada zwijgt zoveel mogelijk als ze bij haar moeder is, maar denkt des te meer. Ada krijgt les van pater Gregorius. Vragen stellen kan ze aan de pater en aan haar vader als hij er is. Haar moeder is een echte Van Kleef die altijd alles beter weten zegt vader, die dan inmiddels graaf van Holland is als graaf Floris niet van kruistocht terugkeert.
Later blijkt dat broer Willem, Ada’s oom, liever graaf van Holland was geworden. Volgens Ada is er altijd ergens ruzie en oorlog. Maar wie moet er graaf worden als haar vader iets overkomt? Naast haar waren er twee andere dochters, alleen een zoon kan graaf worden. Moeder Aleid neemt regelmatig zelf het heft in handen, de familie-eer moet hoog worden gehouden. En dan komt het rampzalige jaar 1203 waarin vader overlijdt en Ada op 15-jarige leeftijd overhaast moet trouwen met graaf Lodewijk. Onderweg naar de abdij van Egmond wordt Ada echter door toedoen van oom Willem ontvoerd en op transport gezet naar Engeland.
Ada heeft in de jaren dat ze ‘gevangen’ was nooit meer vrijheid ervaren dan in die tijd. Ze bouwt op Texel waar ze eerst verblijft een band op met gewone mensen zonder dat er een protocol heerst en leert meer over het gewone leven dan ooit. Later in Engeland, het tweede eiland uit de titel, kan ze zelfs gaan en staan waar en hoe ze wil rondom het kasteel waar ze moet verblijven. Ze mag zelf kiezen, heeft oog voor het kleine in de natuur. Als ze dan na jaren terug moet gaan, verbergt ze haar ‘mislukte Gebedenboek’ waarin ze haar wetenswaardigheden scheef. ‘Wat ik hier heb beleefd en gedacht kan ik toch nooit meer vergeten.’ Hiervan zijn delen cursief gedrukt in de tekst geïntegreerd.
Door deze verzorgde historische uitgave lees en leer je in korte tijd veel. Over emoties, belangen en gebeurtenissen wordt in weinig woorden duidelijk verhaald. In het nawoord geeft Imme Dros een ezelsbruggetje om de graven van Holland te onthouden. Plaatsnamen of graafschappen worden aangestipt waardoor het tevens een handreiking tot verdieping in de geschiedenis kan zijn. Of je komt bijv. te weten dat jouw woonplaats tot een graafschap behoort of behoorde.
De collages samengesteld door van Harrie Geelen zijn werkelijk schitterend. Vol aandacht voor detail en historisch besef. De landkaart ‘Flandria, Brabantia, Et Holanda Nvova’ is zeer interessant om nader te bekijken en daardoor te ontdekken hoe de grenslijnen van toen en nu lopen. Door deze prachtige collages, de altijd goede Dros-tekst, de zware papierkwaliteit, de gedecoreerde schutbladen, de prachtige kleurendruk en de grote aandacht voor vormgeving is dit een cadeau om te geven en te ontvangen. Ada van Holland vergeet je niet meer door deze uitgave.
Een zeer mooi klassiek boek, rijk geïllustreerd en een soepel geschreven tekst met zelfs een glimlach. Imme Dros geeft met enkele woorden een eigen tintje aan gebeurtenissen. Harrie Geelen doet dit met de treffende met zorg samengestelde collage-illustraties. Een bijzondere fraaie aanrader vanaf ong. 12 jaar.
Imme Dros, Ada gevangen op twee eilanden, illustrator Harrie Geelen, Querido, 2024, 80 blz., 9789045130408
