door Zoek- en kijkboeken zijn geweldig. Voor de creativiteit, taalontwikkeling, ontdekken, de interactie en vast nog meer dat een kind door eigen fantasie toevoegt.
Je ziet een verhaallijn en vervolgens ontdek je een andere. Je ontwikkelt een eigen verhaal door een ontdekt figuurtje of volgt het doorheen het nagenoeg woordloze boek. Je gaat benoemen en vraagt naar wat je niet kent. Je gaat samen op onderzoek naar dat verdwenen voorwerp. Je leest de zoekopdrachten en ontdekt nóg meer. Wat een feest!
Hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet, is zondermeer van toepassing op het rijk gevulde boek. De makers zaten niet zonder creatieve input zo op het eerste oog, maar hoe vaak zouden zij hebben gebladerd voordat de verhaallijnen op papier stonden, iedere zoekvraag kloppend was? Want kloppend, dat is het.
Het scenario is een avondlijk feest in het bos. Op de eerste dubbele pagina zie je dat alle dieren voorbereidingen aan het treffen zijn. Wat doe je eerst als je een feest gaat vieren? Versieren met lampion en hoed, een tafel gereed maken, de muziek in orde brengen, wat geheimzinnig vermaak en natuurlijk zorgen voor een versnapering. Een hele grote versnapering waarvan iedereen kan smullen.
De praatwolkjes met daarin objecten of figuren als de baton, de vos en de donut geven enige aanwijzing voor de te zoeken enorme donut. Ook het kruisje op bijv. de tafel kan iets vertellen. En dan zie je ineens een puntje onderuit de tafel steken. Duurt het slaapje van de slang zolang, of heeft men pas laat door dat hij daar ligt? Intussen is de band volop aan het oefenen en zie je een goochelaar bezig. Was het nu een baton of een toverstokje in het praatwolkje? Volgen wat er linksvoor op de tak gebeurt dus een verhaal op zich. Hetzelfde geldt voor het dier dat met een toren feesthoedjes rondwandelt en de aap in de boomhut die er plots naar beneden kukelt.
De dieren zijn zowel op de voorgrond- als de achtergrond even groot getekend. In perspectief m.b.t. diepte klopt dit feitelijk niet, het valt bijv. op dat de glazen in 2D zijn weergegeven en de tafel in 3D is getekend. Voor een kleuter is dit juist heel passend bij de leeftijd om alles goed te kunnen zien.
Bij het minutieus bekijken van dezelfde eerste plaat zie je namelijk ontzettend veel kleine scènes in het grotere geheel. Voor een jonger kind is dit veel om de focus te kunnen behouden. Een tip kan zijn: spreek af om één dier te volgen, bijv. de vissende schildpad of de uil die met een dienblad glazen loopt te balanceren. Samen kijken en zoeken kan dan zelfs al vanaf een jaar of drie.
Vanzelf worden er zijlijntjes benoemd en wordt er teruggebladerd om een volgende scène op te pakken. Oudere kinderen kunnen meerdere tegelijk aan, maar ook dan kan het leuk zijn om per gedeelte iets te bekijken zodat overzicht wordt gehouden en er meer wordt ontdekt.
De verschillende spreads geven door veranderend kleurperspectief een duidelijke overgang van dag naar avond, misschien wel nacht. Een ijkpunt hiervoor kan bijv. zijn het huisje van Bakker Beer. Wie door het volgen van kleine scènes het groter geheel gaat zien, zal ook de vragen van de achterkant kunnen beantwoorden. Waarmee het nog meer een zoek- i.p.v. een kijkboek wordt.
Dit boek lijkt volgens de illustratie in het colofon te zijn geïnspireerd op ‘Waar is de taart’ van Thé Tjong-Khing, ook uitgegeven door uitgeverij Lannoo, dat voornamelijk een jongere doelgroep aanspreekt. ‘De donutdief’ is voor meer leeftijdsgroepen interessant, alleen al door de in cartoonstijl getekende illustraties vol humor en door het complexe van het scenario, want snel de dief ontdekken is er beslist niet bij. En als je al op het goede spoor lijkt te zijn, ben je weer wel afgeleid door een voorbijkomend figuur of object! Zie je ineens een praatwolkje met een masker, wat betekent dat? Voor bovenbouwkinderen op de basisschool is overigens hieraan vlot een schrijfopdracht te koppelen.
Een geweldig kleurrijk kijk- en zoekboek dat een complex chaotisch en toch een doordacht gestructureerd verhaal verteld. Het is een oefening in concentratie, een verruiming van woordenschat, door het speuren naar verhaallijnen een prikkeling tot fantasie en geeft op vanzelfsprekende wijze interactie.
Je blijft bladeren, je blijft ontdekken en het geeft vooral ontzettend veel plezier door alle hilarische tekeningen van Mr. Melvin en het vernuftig bedachte concept van Lectrr. Geef dit feest van een boek cadeau voor uren zoekplezier om de donutdief te ontmaskeren!
Melvin & Lecttr, De donutdief, een uitnodigend kijk- en zoekboek, Lannoo, 2024, 32 blz., 9789401414463
