Wat een pracht van een uitgave is ‘De gouden gitaar’ nu met de rijke illustraties van Ingrid & Dieter Schubert. Het verhaal over Jodokus de veldmuis is het allereerste boek van meesterverteller Paul Biegel. In maart ter gelegenheid van zijn 100e geboortedag opnieuw uitgegeven door uitgeverij Gottmer met zelfs gouden details.
Wie het nog niet las en voor kinderen van rond de vijf/zes jaar een verhaal zoekt: begin met deze voor te lezen als je ‘een Biegel’ wilt oppakken. Het is lief, beetje spannend, is grappig en kent een einde wat bij de leeftijd past. Deze Biegel, het debuut uit 1962, kan al vanaf een jaar of zeven zelf worden gelezen. Hoe bepalend illustraties kunnen zijn of kinderen van nu een boek oppakken, zie je als je de uitgaven uit 2005 en 2025 naast elkaar legt. Vormgeving, beeld en kleur bepalen grotendeels of een goed geschreven verhaal tijdloos blijft en blijvend gelezen wordt.
‘Midden in een weiland vol boterbloemen stond een eenzame braamstruik. Daaronder woonde een veldmuis, die Jodokus heette en heel mooi gitaar kon spelen.’
Jodokus woont daar al jaren alleen, speelt op grootmoeders gitaar, grootmoeder die ooit door ‘de boze uil Braat’ is meegenomen. Zijn ouders stierven van verdriet en Jodokus zit muisjeszielig nog steeds onder de braamstruik. Als hij op de gitaar speelt stopt er soms een dier om even te luisteren, maar op bezoek komt er niemand totdat de leeuwerik Hanna aan komt wippen. Zij gaat zingen op het feest van burgemeester Haas en komt Jodokus uitnodigen om te komen gitaarspelen. ‘O’, zei Jodokus weer. ‘Ik bedoel, o nee!’
Het muisje verwacht direct door de klauwen van de uil te worden gegrepen als hij maar een stap vanonder de struik komt. Hanna heeft al bedacht dat haar leeuwerik-vriendinnen hem komen ophalen om te weg te wijzen en ter bescherming naar het openluchtfeest van de oude Haas. Als na Jodokus’ optreden om een toegift wordt gevraagd barst bij de ‘de eerste pling’, een regenbui los. Alle dieren vluchten naar hun onderkomen, maar waar moet Jodokus heen? Hoe moet hij de weg naar huis vinden zonder gids? Hoe houdt hij de gitaar droog? Een schaduw trekt over hem heen: ‘de boze uil Braat!’
Het is enorm genieten van alle illustraties. Vele paginagroot of iets kleinere secuur in het verhaal geïntegreerd en de passende hoofdstukvignetten geven een aanwijzing waarover de komende tekst gaat. Het illustratieplezier spat er vanaf. Geweldig hoe alle emotie in alles is terug te zien. Het plezier tijdens het tikkertie spelen, het genoeglijke tijdens het theedrinken, het perspectief van de klomp en de rietstengel, het angstige blik van uil Braat en bovenal hoe bijzonder ‘de madelieven-broek en een vest van biezen met boterbloemen als knopen’, wat hebben Ingrid & Dieter Schubert een gouden glans gegeven in alle kleur en expressie voor deze ‘De Gouden Gitaar’.
Wat na de genoemde schaduw van Braat volgt is een avontuur in en met een klomp. Een klomp die na een bezoek aan het waterrattenechtpaar ook als boot kan dienen. Jodokus maakt in korte tijd veel mee, moet ineens beslissingen nemen of situaties over zich heen laten komen. Hij ontmoet kikkers, leert wat je met een rietsigaar kunt doen, moet nog een storm doorstaan, maar komt wel het muisje Mia tegen. Deze Mia en haar familie hebben een andere belager, ‘de pikzwarte kat Lauw’. En steeds komt de dierbare gitaar weer in beeld, maar ook in gevaar.
In ‘De gouden gitaar’ zie je bepaalde uitspraken van het veldmuisje terugkeren wat voor herkenning zorgt. Het taalspel zie je ook terug in namen met eenzelfde beginletter of het ding dong dong van de gitaar. Je leest als vanzelf met een lach voor of voert de spanning enigszins op afhankelijk van het verhaalverloop. De kleuren van de illustraties sluiten daarop naadloos aan.
Een aanrader om voor te lezen, maar ook zelf te lezen. Een verhaal waarin durven en ontdekken gepaard gaan met elkaar helpen gesitueerd in de dierenwereld, toepasbaar in de mensenwereld. Een schitterende gouden gitaar met prachtige illustraties en passende details levensecht verbeeld. Dit debuut van Paul Biegel is nu ook op te pakken als verrijkt luisterboek. Voor informatie kijk graag op de website van uitgeverij Gottmer.
Zet ook dit Biegelboek in de kast bij de andere zo mooie heruitgaven, zowel thuis als op school.
Of neem het mee naar buiten en lees het voor in een weide vol boterbloemen. Misschien zie je een gouden gitaartje liggen onder een braamstruik?
Paul Biegel, De gouden gitaar, illustrators Ingrid & Dieter Schubert, Gottmer, 2025, 64 blz., 9789025779511
Alle heruitgaven zijn via ‘Heruitgaven uit de Biegelbibliotheek‘ te bekijken en er over te lezen door aanklikbare linken.