door ‘Het storm in papa’s hoofd, het regent, waait en onweert.
Soms is het zo erg dat het dondert in huis.’
In Storm in papa’s hoofd vertellen de illustraties bijna zelfstandig het verhaal. Zo krachtig is gebruik gemaakt van kleur, compositie en mimiek. Er zijn geen boze of uitgesproken gezichten, het sombere is te voelen, toch blijft de echte storm uiterlijk onzichtbaar in het hoofd van papa.
De kindertekening op het titelblad geeft aan hoe de gezinssamenstelling is en door getekende wisselende weertypen hoe de storm door het kind wordt ervaren. Het verloop en samenstelling van de kleuren geven van schutblad tot schutblad aan hoe het verhaal verloopt.
Het meisje met de lach staat centraal en wordt door de verteller direct aangesproken in de jij-vorm. Ze brengt als vanzelfsprekend lucht in het leven van de vader die met een storm in zijn hoofd kampt.
In de eerste illustratie op het schoolplein valt zij direct op door haar positieve hoopvolle blik richting de man die strak en vlak voor zich uitkijkt. Hij oogt wel zorgzaam en geïnteresseerd – hij kijkt bijv. in de richting waaruit hij haar verwacht. Het hoopvolle positieve lijkt zij over te brengen. Ze lopen hand in hand naar huis en zijn blij elkaar te zien. Toch is de weg naar huis nog te lang – ‘de wind is te sterk’ en ‘het water blijft maar stromen’ – een beschermende paraplu is nog niet helpend.
Er is gebruik gemaakt van door een kind te begrijpen metaforen waardoor dit boek inzetbaar is in allerlei situaties bij iemand met PTSS. Als ‘de wolken donker en groot’ worden dan ‘onweert het in papa’s hoofd’ en met het enigszins verzachtende m.b.t. sfeer ‘dondert het in huis’ komt het voor kinderen minder hard aan – aangenomen dat ze zich in situaties bevinden met schreeuwen, een mentaal afwezige ouder of bijv. nachtmerries.
De nadruk ligt niet op therapie, er is sprake van een ‘praatmeneer’. Er worden geen directe therapieën genoemd zoals EMDR, sociotherapie, Exposure therapie, PMT of dierondersteunende therapie, waardoor het minder heftig zal overkomen.
‘Hij helpt papa om naar de storm te kijken.’ Dat de therapie helpt om de lucht te klaren blijkt wel uit het feit dat na enige tijd vader vraagt om samen in de plassen te stampen. Een mate van lichtheid en vertrouwen ontstaat waardoor als ze samen zijn de paraplu hen nu zal beschermen tegen nat worden. De vraag om samen in de plassen te stampen geeft ook aan dat er weer ruimte is in het hoofd om dat te doen en zeker genoeg is van zichzelf. Hij kan het weer aan.
Dit beeldende verhaal geeft goed weer dat naast de dagelijkse zorg voor je kind en jezelf, het een taak op zich is om te zorgen voor je mentale stuk. Het laat echt mooi zien hoe te (kunnen) blijven staan ondanks de storm en dat er mogelijkheden zijn dat de storm meer gaat liggen. Met steeds meer ruimte voor licht en plezier.
Zeer toepasbaar bij kinderen met ouders waar een storm met donderwolken en regenbuien in hun hoofd woedt. Het taalgebruik is niet moeilijk, wel effectief, strak neergezet, en daardoor zeer bruikbaar en begrijpelijk voor kinderen. De stemming is ook duidelijk aan de houding van de hond af te lezen. Dieren voelen aan hoe baasjes en of kinderen zich voelen. Het meisje is letterlijk het lichtpunt, zowel qua kleuren als in handelingen in het verhaal – waarbij een mate van gevoeligheid en of oplettendheid ook een bespreekpunt kan zijn.
Aanrader voor iedereen die met kinderen werkt waarvan een ouder kampt met een storm in diens hoofd. Bijv. Kopp-kinderen.
Breed inzetbaar: voor thuis, scholen en hulpverlening. Veelzeggend in kleur, passend in tekst.
Lucas van de Meerendonk, Storm in papa’s hoofd, illustrator Sophie Pluim, Moon, 2025, 32 blz., 9789048874064
