door Jullie hebben geen idee hoe makkelijk jullie het hebben, jullie hebben geen idee van angst.
Ik loop lang rond met noodweer in mijn lijf, stormwaarschuwingen in mijn hoofd.
In beetje angstig dat is alles vertelt Alexander Kielland Krag het verhaal van Casper die ineens last krijgt van acute, heftige vlagen van misselijkheid. Het blijken vlagen van angst en paniek te zijn die op de meest willekeurige momenten opkomen. Eerst niet wetend wat er aan de hand is, gaat Casper op zoek naar verklaringen om te begrijpen waarom hij zich plotseling zo voelt.
Op de eerste bladzijde valt al op dat Kielland Krag een vlotte schrijfstijl heeft en vooral dat het raak geschreven is. Taalgebruik dat past bij de doelgroep qua leeftijd en karakter. Het verhaal van Casper dringt van begin af aan tot de lezer door.
Angst is meer dan iets in je hoofd, het nestelt zich in je hele lichaam en dat voel je door de bladzijden heen. Zoals Casper het mooi omschrijft: het voelt alsof zijn hoofd onbetrouwbaar is en hij daar toch mee moet zien te werken. Alsof er iemand in hem woont die hij met geweld moet proberen binnen te houden.
Casper trekt op zijn manier aan de bel bij zijn vader. Zijn vader die ziet dat het niet goed gaat met zijn zoon, dat er meer nodig is dan een dikke, veilige, warme knuffel. Casper krijgt uiteindelijk hulp van een psycholoog en kan daar gelukkig snel terecht. Een van de opdrachten is om iemand uit zijn omgeving te vertellen dat het momenteel even niet zo goed gaat. Lijkt zo makkelijk, maar niemand heeft het erover hoe moeilijk het is om het over iets moeilijks te hebben. En hoe moet je lief zijn voor jezelf als je eigenlijk niet weet wat dat betekent?
In mijn werk leg ik emoties en gevoelens veel uit aan de hand van weersomstandigheden. Casper doet dat ook en dat past heel mooi in het verhaal. Angst en paniek kunnen voelen alsof het stormt in jezelf, het regent onder je huid, het mistig is in jezelf of een dikke laag bewolking aanwezig is. Casper slaapt slecht, is moe, voelt zich zwaar, moe van het vechten tegen zichzelf. Zie door die weersomstandigheden de zon maar weer te vinden. En wat als je even in betere omstandigheden bent, de zon meer voelt, voel je dan ook dat je de zon weer voelt of is dat direct normaal?
In betere weersomstandigheden komen lukt veel jongeren/volwassenen door de regen, stormen, onweersbuien eruit te laten. Het vertellen van (een deel van) je verhaal of situatie kan juist opluchten waardoor de mist hopelijk meer optrekt. Het niet alleen meer te hoeven dragen kan opluchting geven.
Je denkt dat anderen het misschien zien, dat je gek bent, compleet gek, misschien wel doorgedraaid, maar uiteindelijk zal je merken dat je niet alleen bent. Dat er mensen, vrienden, familie of collega’s misschien, om je heen staan die wel iets merken. We mogen best iets meer naar elkaar omkijken.
Zoals beste vriend Oliver die het niet met die woorden zegt, maar duidelijk laat merken dat hij een verandering opmerkt aan Casper. Door er ‘gewoon’ te zijn zegt hij: ik ben er, het is oké. Goede vrienden zijn niet blind.
Ik denk aan hoe de lamp van een vuurtoren eruit moet zien voor iemand die dacht dat hij verloren was in een storm, te ver op zee om nog land te kunnen zien.
Als je uiteindelijk dit soort belangrijke mensen als lichtpunten kunt zien, ben je misschien al verder dan je dacht. Het vergt moed om je angsten aan te gaan, onder ogen te zien en door te gaan. Doorgaan en iets aangaan betekent ook dat je kan zien of ontdekken dat je iets durft en dingen lukken.
De niet zo volle bladzijden, fijne schrijfstijl en goed, raak taalgebruik zijn fijn: het verhaal wordt daardoor nog indringender. Het lijkt overigens gemakkelijk geschreven en hoewel het ook makkelijk leest, vertellen sommige woorden en zinnen veel meer. Angst is niet zomaar iets, de gevolgen zijn intern veel groter en voelbaarder. De reden van Casper zijn angst is in dit verhaal niet eens zo relevant. Het gaat er meer om dát hij het voelt en hoe hij het voelt, maar ook dat het voelen van angst niet erg is. Wel vervelend en naar, dat wel.
Goed geschreven, krachtig en raak verhaal. Voor lezers die willen weten hoe angst en paniek voelen en zeker ook voor lezers die weten hoe angst en paniek voelt. Beetje angstig dat is alles is heel goed leesbaar voor jongeren zowel qua schrijfstijl, vormgeving als onderwerpen. Het zal aansluiten bij hun belevingswereld en dagelijks leven. Ik hoop dat het veel jongeren (en volwassenen) bereikt.
Hopelijk geeft het hen de boodschap mee dat ze niet alleen zijn, dat het niet gek of raar is dat ze, om welke reden dan ook, misschien angst of paniek voelen of hebben gevoeld. Dat ook deze episode van verstikking en eindeloosheid een einde kennen. Het is oké om erover te praten en ervaringen te delen met mensen die belangrijk zijn voor jou.
Als laatste is het ook niet gek om om hulp te vragen, al zal ook dat misschien als een drempel voelen. Misschien door oordelen van anderen of het gevoel het stempel te krijgen dat je gek bent omdát je hulp krijgt. Al zou dat ook een oordeel naar onszelf toe kunnen zijn.
Persoonlijk hoop ik dat dit boek genomineerd wordt voor Beste Boek voor Jongeren 2026 categorie vertaald. Afhankelijk van andere nominaties hoop ik misschien ook wel dat dit boek wint. Dit was angstig goed en raak en het verhaal zal voor velen (gedeeltelijk) herkenbaar zijn.
Zowel het verhaal van Kielland Krag als de vertaling van Edward van de Vendel zijn treffend.
Taak voor de uitgeverij: boek inzenden.
Taak voor de jury: net zo lovend zijn als ik.
Taak voor mij: mijn enthousiasme voor dit boek delen. Bij deze voor een deel gedaan.
Taak voor de rest: dit boek lezen.
Alexander Kielland Krag, beetje angstig dat is alles, vertaling Edward van de Vendel, Blauw Gras, 2025, 224 blz., 9789493374027
