Je reserveert een boek, het wordt direct verslonden, vervolgens bovenop je stapel gedumpt. Net nog geen gebiedende wijs: lezen!
De paar termen die voorbij waren gekomen – Syrië, vluchtelingen, boot – deden mij al de woorden horen van de kinderen met wie ik las, nog steeds zie en laat vertellen. Zij kwamen niet alleen over de Balkan. Er was een ouder bij.
In dit verhaal op feiten gebaseerd, komen Wassim, Laila en Romeo wel zonder familie naar het westen. Zij worden door het lot vrienden, tot familie.
De journaalbeelden m.b.t. de grensmuur, Moira, mensensmokkelaars, Lesbos, stranden met spullen, geredde mensen en niet meer te redden mensen op de vlucht voor geweld, voor een despoot, komen rauw en realistisch voorbij.
Deze jongeren hebben veel gezien, gehoord, ondergaan.
‘Waarom bestaan er eigenlijk grenzen? Wonen we niet allemaal op dezelfde planeet? We zijn toch allemaal mensen, van hetzelfde soort?’
Als je dit gedeelte leest is Laila bijna veilig. Veilig in de zin van grondgebied. Niet veilig voor gedachten, nachtmerries en veilig voelen.
‘Want als je achteromkijkt, loop je de verkeerde kant op, had ik geleerd.’
Wassim verlaat Aleppo met moeder en twee zusjes. Verblijven in een kamp in de Bekavallei, Libanon. Vader is niet meer, hij kwam in verzet tegen het regime. De jonge Wassim moet vooruit naar Turkije om een veiliger plek voor hen te zoeken. Op die leeftijd. Ook in het land van Erdogan is er geen welkom voor Syriërs. De tocht gaat verder. Op het strand is het druk, heerst er angst, is er geen keuze, wordt geld afgetroggeld.
Romeo. ‘Opeens was het doodstil. Ik hoor de voordeur nog in het slot vallen. Ze hadden onze ouders meegenomen. De straat op, de duisternis in, God weet waarnaartoe. Ze lieten mij en mijn broer verslagen achter.’ Romeo heeft weer een heel ander verhaal. En ook weer niet. Hij werd botenplakker. De boot die hen naar een toekomst moet brengen.
Onherbergzaam, erbarmelijk, onmenselijk, uitbuiting zijn enkele woorden die op hun tocht slaan. Een tocht die soms succesvol is. En dan kom je in Nederland waar alles volgens de regels gaat. Gelukkig ook mensen zijn die je omarmen. De mens zien.
Dit boek lees je in sneltreinvaart uit. Toegankelijke schrijfstijl. Afwisselend vertelt één van de drie jongeren. Het nawoord mag je ook eerst lezen, het doet ertoe. Dus ja óók voor volwassenen, zij nemen de besluiten, ook voor minderjarigen.
Zet het op de aankooplijst mediatheken en bibliotheken: presenteer het frontaal. Een ya die over jouw klasgenoot of buurjongen kan gaan.
Kortom: lees het!
Cecile Korevaar, Thuis draag ik bij me, Blossom Books, 2022, 245 blz., 9789463493239