Claire Messud – Deze vreemde bewogen geschiedenis

Vooraf begreep ik door de achterflap dat het “vreemde bewogen” ‘m zat in het over de wereld verspreid raken van een familie door een bepaalde beslissing in WOII. Na het lezen denk ik juist: was dit, los van de woonplaatsen, wel zo vreemder bewogener dan wat er in elke familie gebeurt?

Messud zet een verhaal op papier met eigenlijk universele gebeurtenissen. In het slotwoord vertelt ze dat dit fictieve verhaal is gebaseerd op dat van haar familie. Haar ouders zijn geboren in de Franse kolonie Algerije, zijn dus Frans staatsburger zonder ooit in het moederland gewoond te hebben. In het boek zijn dat Lucienne en Gaston, die voor de Franse marine als liaison op ambassades werkt. Vlak na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt hij naar Beiroet gestuurd terwijl het gezin in Algerije onderdak vindt.

Daarna maakt de lezer een sprong naar tien jaar verder. Vanuit de kinderen François, uitzonderlijk als student naar de VS gestuurd, en Denise, zwak van zenuwen, lees je hoe zo’n beetje de laatste jaren verlopen zijn. In de daaropvolgende vijf delen gaat het net zo. Messud neemt een jaartal en laat enkele familieleden aan het woord.

Echtgenotes, een nieuwe generatie en later kleindochters krijgen een stem in steeds een ander tijdsgewricht en ook wisselende woonplaatsen. De familie waaiert uit over Frankrijk, Argentinië, Australië, VS, Canada.De een heeft een gelukkig huwelijk, de ander blijft eeuwig zoeken naar de liefde zoals de ouders hadden, een tante wordt ziek, een nicht trekt tijdelijk in voor de zorg, na vijftig jaar gaat iemand van de eerste generatie dood etc.

Mooi gedaan, zeker een aanrader voor liefhebbers van uitgebreide familieromans. Naar mijn smaak had het boek an sich dunner gekund. Dat komt denk ik vooral doordat de auteur met elk personage dezelfde wijdlopige stijl hanteert, die niet bij elk familielid past. Sommige personages kwamen daardoor echter over dan andere. Al met al krijg je door dit boek een brede blik op de wereldgeschiedenis met verrassende dingen en vraag je je ook af hoe je je eigen familiegeschiedenis zou opschrijven.

Claire Messud, Deze vreemde bewogen geschiedenis, vertaling: Erik Bindervoet, Ambo Anthos, 2024, 464 blz., 9789026366185.