“Ik had nog nooit een vriend gehad zoals Sohrab. Die me moeiteloos begreep. Die wist hoe het was om een buitenstaander te zijn omdat je in één opzicht anders was.”
Darius Kellner spreekt beter Klingon dan Farsi en weet meer over Star Trek dan over de Perzische cultuur. Hij is een Halve Iraniër, maar heeft weinig met zijn wortels, tot het moment dat hij afreist naar zijn Echte Iraanse Familie in Iran.
Thuis heeft de Amerikaanse Darius het gevoel nergens thuis te horen. Zowel thuis als op school. Hij verwacht dat dit in Iran wel hetzelfde zal zijn, maar niets is minder waar als hij Sohrab ontmoet, de buurjongen van zijn opa en oma.
Een vriendschap ontstaat en Sohrab laat Darius op een andere manier naar zichzelf kijken. Als Darius zich steeds meer verbonden voelt met zijn moederland, toont zich ook de donkere kant van het leven in Iran, en leert hij dat het oké is om je niet altijd oké te voelen.
Het verhaal van Darius vind ik mooi geschreven. Zijn depressie en de manier waarop dit thema terugkomt in de verschillende culturen vind ik heel goed gedaan. Alles hieraan voelde echt, dus ook de gevoelens en worstelingen van Darius. Zodanig goed dat er ook momenten van herkenning waren bij mij. Zusje Laleh is voor Darius belangrijk en haar rol in het gezin, en dus ook het verhaal, is ook bepalend voor de rol van Darius. Wanneer Darius Sohrab ontmoet, ontdekt hij hoe het is om echt een vriend te hebben. Je merkt een verandering bij Darius, maar uiteindelijk ook in de familie en hoe Darius met hen omgaat (en andersom). Darius bekijkt alles vanuit een ander perspectief. Een perspectief waar ook de lezer iets uit kan halen en als boeken dat teweeg kunnen brengen bij mij als lezer, vind ik de boeken vaak goed geschreven.
Op een mooie en ook wel prettige manier maakt de lezer kennis met de Iraanse cultuur en tradities. Door invloeden van Adib Khorram zelf wordt het verhaal erg sterk en komt het levensecht over. Dat is merkbaar waardoor het verhaal naar een hoger niveau getild wordt.
De eerste veertig pagina’s moest ik alleen wel wennen aan de hoeveelheid Iraanse woorden die geïntroduceerd werden. Het duurde daarom even voor ik in het verhaal zat, maar later zijn veel van deze woorden goed geïntegreerd in het verhaal.
“Je probeert niet jezelf te veranderen. Je weet wie je bent. Ik wou dat ik zo was. Ik probeer altijd te zijn wat mijn moeder nodig heeft. Wat mijn amoe nodig heeft. Wat jij nodig hebt. Maar jij bent precies andersom. Je bent tevreden met wie je bent.”
Darius vind ik echt een mooi personage. Ondanks dat hij wordt gepest en zich nergens thuis voelt, blijft hij altijd zichzelf en doet hij zijn ding. Iets wat ik toen niet altijd kon en dat bewonderde ik aan hem. De band met zijn vader is anders dan Darius graag zou willen. Elke dag kijken ze een aflevering van Star Trek en de verwijzingen gedurende het verhaal naar deze serie bewijst hoeveel Darius ervan af weet, maar ook hoeveel waarde hij er aan hecht. Om dit samen met zijn vader te kijken.
Ook Darius’ familie en Sohab zijn wat mij betreft goed uitgewerkt. Ieder personage heeft een band met Darius en de manier waarop zij allemaal een bepaalde ontwikkeling doormaken met Darius vind ik mooi om te lezen.
Het mooie aan de personages vind ik denk ik dat iedere lezer wel iets zal herkennen. De jongeren
Hoewel ik in het begin even moest wennen, mede door de Iraanse woorden waar ik net over schreef, zat ik na een tiental pagina’s wel lekker in het verhaal. Het leest vlot door de fijne schrijfstijl, maar ook doordat het verhaal goed in elkaar zit.
“‘Darioesj was een groot man. Sterk. Verstandig. Dapper.’ Zo voelde ik me niet. Zoals ik al zei hadden mijn ouders de teleurstelling over zichzelf afgeroepen door me de naam van zo’n geweldenaar te geven. Darius de Grote was een diplomaat en een veroveraar. En ik was Darius Kellner.”
Darius Kellner is niet oké en dat is wel oké.
Een erg goed boek over een jongere met een depressie die zich nergens thuis voelt. Dit onderwerp ben ik in boeken nog niet heel erg vaak tegengekomen (of ik heb ze niet gelezen), maar ook andere alledaagse onderwerpen onder jongeren komen aan bod. Hierdoor en door de goede representatie van depressie is het wat mij betreft een verhaal dat zich onderscheidt van de rest van de verhalen.
Adib Khorram, Darius de Grote is niet oké, Vertaling Tjalling Bos, Gottmer, 2019, 312 blz., 9 789025771164