door ‘Omdat het oorlog was, vertrokken we van huis.
Wat hadden we te verliezen? Behalve ons leven?’
Dit verhaal van Mercy staat voor de vele kinderen die geen thuis meer hebben. Geen thuis omdat dit er niet meer is. Geen thuis omdat het niet meer veilig is. Geen thuis in jouw land waar je thuis was. Er is oorlog.
Mercy heeft nooit het thuis van haar mama gekend. Haar moeder was hoogzwanger toen ze moest besluiten op weg te gaan, zodat haar kind veilig en in vrijheid zou kunnen opgroeien. Ze wil haar kind kansen bieden. In een overvol bootje de zee oversteken met een onbekende bestemming is op zich al een riskante onderneming, laat staan als je op het punt van bevallen staat. Of het zo moest zijn, zij werden opgepikt door de Aquarius.
Op het ‘vriendenschip’ ziet Mercy het levenslicht. Tussen twee landen in. Waar zal zij een huis vinden? In welk land kan zij opgroeien en naar school gaan? Zou dat morgen al zijn of moet Mercy heel lang wachten? Allemaal vragen. Toch is er hoop, zij mag van boord, zij leeft nog.
‘Ik ben al die kinderen die de zee
voor zichzelf heeft gehouden.’
De Aquarius is het reddingsschip van SOS Méditerranée en Artsen zonder grenzen. Deze hulporganisaties waren van 2016-2018 actief op de Middellandse Zee. Helaas moesten zij hun humanitaire werk staken.
Doordat een journalist aan boord van de Aquarius een twitterberichtje plaatste over de hoopgevende geboorte van Mercy, zag het Franse duo Madame Monsieur de ontroerende foto. Zij hoorden zoals iedereen in Europa ook over Afrikaanse vluchtelingen, maar nu kwam feit gevisualiseerd binnen. Het raakte hen enorm. Een lied werd geschreven en een optreden op het Eurovisie Songfestival volgde. Mercy en moeder Taiwo hebben ze na veel moeite kunnen traceren in de overvolle opvangkampen.
Een boek dat je iedereen in handen zou willen duwen. Het waargebeurde verhaal is confronterend raak in zowel tekst als illustraties. De vertaling van Edward van de Vendel is mooi, indringend en pakkend. Saskia Halfmouw heeft zich in deze illustraties overtroffen. Als lezer voel je de betrokkenheid bij de bootvluchtelingen. In voornamelijk variërende tinten blauw en oranje van dreigend tot lieflijk, wordt een verhaal verteld. Een enkel detail of accentkleur traceert een plaats of persoon. De spreads in Afrika weerspiegelen de verwoesting, dreiging en angst treffend onderweg naar het onbekende waar een volgende angst en onzekerheid wacht. Dit verhaal kent na een lange wachttijd een goed einde.
Nog steeds zijn kinderen op de vlucht. Nog steeds zijn kinderen onderweg zonder veilig onderkomen. Laten we omzien naar elkaar, ook naar deze kinderen tijdens de heersende pandemie.
Een prachtig prentenboek. Het hele verhaal staat achterin. Lees het. Mercy zegt ‘merci’.
Emilie Satt & Jean-Karl Lucas, Mercy zo heet ik, illustrator Saskia Halfmouw, vertaler Edward van de Vendel, De Eenhoorn, 2020, 40 blz., 9789462914667
