door ‘Een zee van papier’ is een in poëtische cadans geschreven verhaal waardoor je met een rust in je stem begint voor te lezen. Of je valt een moment stil om een beeld gevangen in papier in detail te bekijken. De woorden in het verhaal van Koos Meinderts zijn even zorgvuldig gekozen als de boeken bij de papierkunstwerken van Sietse Muis.
Al op de eerste plaat met een huisje in een dennenbos verwacht je bijna een pop-up van het papierkunstwerk. Bij de put zit een figuurtje te lezen. Rondom Otis, want zo heet de jongen, liggen stapels boeken verspreid: ‘de boeken die hij leest: avonturenverhalen over luchtballonnen en zeilschepen, sprookjes over prinsessen en molenaarszonen, mythes over Helden en Goden, verhalen over ridders en robots, gedichten over heimwee en verlangen.’ Otis heeft genoeg aan een boek, hij kan iedereen zijn en verdwijnt in verhalen totdat hij geen boek maar een meisje omhoog takelt uit de put. Een meisje dat naar appeltjes ruikt en Otis klaprozen op de wangen geeft.
‘Charlie heet ze, ze woont een paar pagina’s terug’ op een plek waar ze in haar eentje is. Ze is weggelopen en vraagt Otis mee want hij is ook alleen. Otis spreekt dit tegen, want ‘wie leest is nooit alleen’. Charlie weet Otis overtuigend de wijde wereld mee in te trekken nadat ze bij een viersprong een keuze hebben gemaakt uit terug, omlaag, heen en omhoog. Voor Otis is de eerste keuze niet moeilijk: ‘terug’ naar huis want zijn boeken worden gemist. Na wat geharrewar over deze abstracte wegwijzerrichtingen wordt er tot omhoog besloten. Het verhaal uit ‘De geschiedenis van de ballonvaart’ wordt werkelijkheid in schitterend papierwerk.
Iedere weergave van een object heeft betrekking op het boek waaruit de woorden zijn genomen of waarbij ze zijn geplaatst. Bij de ballonvaart varend boven een landkaart waarvan het rijk niet meer bestaat, de waterval van woorden bij de brug waaruit ‘lang’ en gelukkig’ worden opgevist of de letters in de mijn – ‘mijn letters worden uit de mijn gedolven’ – waarmee het duo ‘schathemeltjerijk’ denkt te worden, het is allemaal minutieus doordacht verwezenlijkt. In het verhaal van woorden zijn alle eerder genoemde begrippen op de wegwijzer verweven: vanuit een bos de lucht in naar boven, neerkomen bij een mijn de grond in en naar boven richting een rivier die wordt gevolgd naar strand en zee waar een vuurtoren wordt ingegaan om de maker te ontmoeten die begint aan een ‘Een zee van papier’.
Koos Meinderts geeft woorden aan wat je kunt ervaren als je met aandacht in een boek verdwijnt. Ook betrekt hij begrippen bij het verhaal die te maken hebben met ‘boek’ als object: verhalen, papier, woorden, letters, klanken, schrijven en verzinnen. Tijdens het lezen kunnen je gedachten zijsprongetjes maken naar boektitels waarbij een associatieve vertelwijze kan worden ervaren.
‘Hier zijn we zelf het verhaal. Hoe lopen we dan af? Je moet niet alles van tevoren weten, je begint een boek toch ook niet op de laatste bladzijde.’
Daardoor léés je niet alleen ‘Een zee van papier’, maar kijk je het ook. Alsof zich een theaterspel voor je ogen ontvouwt. Met de altijd prettige voorleesstem van Koos Meinderts in gedachten lees en bekijk je dit schitterende cadeau met rijke taal en met de kunstwerken van Sietse Muis die daardoor in alle fantasie tot leven komen.
Een cadeau waarbij je uit de stapels boeken verhalen gaat zoeken over Icarus, vrouw Holle, De zevensprong, De vuurtoren of zoek je met misschien een Jan zonder Vrees bij de wegwijzer naar een nieuwe bestemming in papierkunstbeleving. Een reis in verhalen met een zee van papier.
Koos Meinderts, Een zee van papier, illustrator Sietse Muis, Ploegsma, 2023, 48 blz., 9789021684956
