Dit boek is geschreven vanuit gevoel, emotie en liefde en daarmee wordt het lezen van dit boek een ander soort beleving. Ieder op zijn eigen manier en intensiteit. Om die redenen vind ik het lastiger om er woorden aan te geven, want dit keer zou ik er juist heel weinig woorden aan willen geven. Het is goed en mooi.
Wie de achterflap heeft gelezen bedenkt vast dat de titel suggereert dat hoofdpersoon Lissa nog 27 dagen te leven heeft. In die korte tijd wil ze nog van betekenis zijn en dat doet ze door een ruilhandel te beginnen. Na het gooien van een Amerikaans muntje en het oprapen van ditzelfde muntje door Ellen, komen de twee meiden met elkaar in contact.
In eerste instantie zou je kunnen zeggen dat het een verhaal is over de dood. En ja, dat is het ook, maar het is zoveel meer dan dat. Het is een verhaal over vriendschap, liefde in iedere vorm, creatief denken, elkaar helpen en elkaar zien. Een verhaal over leven en dood, rouwen bij leven en dood, pieken en dalen, pesten en steun zoeken, vinden en ontvangen, fysiek en mentaal lijden, tijdsdruk, regie over levenseinde, onmacht, moeilijke gesprekken en zeer luchtige momenten. En meer dus, maar dat mag je zelf ontdekken.
Het mooie aan dit boek vind ik dat ik eigenlijk helemaal niet zo bezig was met het naderende overlijden van Lissa. Wel op de momenten dat Lissa iets realiseert of bijvoorbeeld met haar ouders en broer een plaats op de begraafplaats uitzoekt. Je bent als lezer vooral bezig met de ruilhandel en de vriendschap. Het ‘gewone’ leven, wat totaal niet gewoon is op deze manier. Lissa vindt ruziemaken in het algemeen zonde van de tijd, tegelijkertijd mist ze het. Want ruziemaken betekent leven.
In veel reviews heb ik gelezen dat je gegarandeerd zakdoeken nodig hebt op het einde. Dat is voor iedereen anders en zegt weinig over de belevingen van lezers die geen zakdoeken nodig hebben (zoals ik dit keer). Het blijft een mooi einde, iedereen zijn eigen definitie van mooi of een ander passend woord.
De illustraties van Amy Kuijper op iedere bladzijde zijn nergens storend, maar stralen een bepaalde rust en eenheid uit. Het verhaal achter dit verhaal is ook bijzonder: geschreven in 27 dagen. Het aantal dagen dat de beste vriendin van Maren Stoffels te leven nadat haar dood werd aangekondigd. Het verhaal is krachtig, natuurlijk, vol liefde. De schrijfstijl is zoals ik gewend ben van Maren Stoffels vlot en het bevat een aantal mooie, rake gedachten en realisaties. Lissa die realiseert dat ze thuis straks met z’n drieën zijn, gedachten over de dood zelf toelaat en de angst voor de dagen erna dat haar omgeving zonder haar is. Het zet aan tot denken.
Als laatste: het maakt niet uit wat de uiterlijke kenmerken zijn van Lissa en Ellen. Het is dapper en mooi dat hun vriendschap hen beide aanzet tot denken en doen. Ze zijn meer dan hun ziekte of aandoening.
‘Beschrijf mij in drie woorden, kom op.’
‘Weet ik veel. Vindingrijk, knap… Gek?’
‘Dank je.’ Ik grinnik. ‘Maar zie je wat er mist? Je hebt doodziek er niet eens tussen gezet. Terwijl ik altijd denk dat mensen me alleen maar zo zien. Misschien zetten andere mensen wijnvlek ook niet in jouw rijtje.’
Maren Stoffels, Nog 27 dagen leven, illustraties Amy Kuijper, Leopold, 2024, 258 blz., 9789025887971
