Philipp Oehmke – De Schönwalds

Het was pas halfnegen, hoelang zou het hier nog doorgaan en hoeveel zou Hans-Harald nog drinken, vroeg Ruth zich vanaf haar observatiepost af.

Dit is de eerste zin van het 560 pagina’s tellende De Schönwalds en het levert al een heleboel informatie op over het echtpaar Ruth en Harry (alleen door Ruth standvastig Hans-Harald genoemd) Schönwald.
Plaats van handeling van de eerste bladzijden is de Berlijnse boekhandel ‘They/Them’ van dochter Karolin, wiens levenswens “het schijnbaar was om een boekwinkel te bestieren die ruimte geeft aan de vrouwelijke stem”. Ook al beschouwt Ruth zichzelf als een intellectuele en moderne vrouw van 74, ze snapt de kwere literatuur en de relatie tussen Karolin en haar zakenpartner (die uitdrukkelijk ‘een’ en niet ‘haar’ vriendin is) toch niet helemaal. Maar vragen erover stellen is niet nodig, never complain en never explain, en we gaan door met ons leven.

Nadat je Ruths gedachtegang hebt gevolgd en vervolgens de boekhandel met verf wordt beklad, kun je op je klompen aanvoelen dat de dingen onherroepelijk fout gaan lopen. De andere kinderen Chris en Benni zijn er ook, over wie je in de volgende hoofdstukken leest. Chris, de echt geslaagde zoon die hoogleraar in New York is, maar ondertussen al een jaar geleden ontslagen is en in de Trump-scene terechtgekomen is. Wanneer de auteur uitschrijft hoe Chris tegenwoordig naar de mond van MAGA-volgers (Make America Great Again) praat, voelde ik intellectuele schaamte. Tegelijk: knap dat Philipp Oehmke daar zo induikt.
En dan is er nog Benni, de enige met huisje-boompje-beestje, maar zijn Emilia heeft een soort anti-schoonfamilie-houding ontwikkeld. Daar is het dus ook al niet zo Schönwald-perfect.

Ik noem het een ronduit magistraal fictiedebuut. Alles zat erin: een goed verhaal met levensechte personages en humor. Een paar maanden eerder las ik ook een roman over de verhoudingen tussen drie familiegeneraties, maar De Schönwalds is vele malen beter. Oehmke heeft het verhaal namelijk gecomprimeerd tot een speelruimte van enkele dagen en geeft toch alle personages een eigen verhaal. Het was net een tv-serie in meerdere afleveringen. Het einde van het boek maakt de cirkel van deze roman rond. Toch… over sommige karakters had ik graag nog meer gelezen.
En naar verluidt is Oehmke bezig met een vervolg!
In boeken met meer dan 400 pagina’s wijs ik doorgaans aan waar het korter had gekund; dit boek was echter precies goed zo.

Een vertelling over een familie die bij iedereen herkenning op zal roepen. Al is het vanwege de vader die zegt goed met een smartphone om te kunnen gaan maar ondertussen nooit meer gebeld wordt omdat hij niet kan opnemen. 😉

Philipp Oehmke, De Schönwalds, vertaling Chiara Tissen, Meridiaan, 2024, 560 blz., 9789493305427.