Rik Peters & Federico Van Lunter – Ik mis je

Met een eerste blik op dit prentenboek komen woorden als teer en fragiel je gedachten binnen. Een jongetje zittend in een kwetsbaar bootje met in zijn hand een witte ballon. De illustratie geeft je een gevoel van een vacuüm als in ‘je bent er wel maar toch ook niet’. De omgeving van het jongetje is in mist omgeven, hij dobbert rond in het geheel met enkel oog voor die ene witte ballon.

Bij het openslaan zie je een gevouwen papieren bootje waarover je zingt in een liedje, ‘in de glazen kast’ – fragiel als woord komt terug. Een verder lege vlakte met enkele vogels in de witte wolkenwereld. Het titelblad laat de losgelaten ballon zien, wegdrijvend op de wind.

De eerste woorden ‘en toen was je verdwenen / je bent niet weggegaan / maar was het gewoon opeens / weg’ staan bij het huis van het jongetje. Zijn fiets ligt in het gras, geen boot aan de houten vlonder, het jongetje kijkt peinzend in de verte. Kijkt hij in gedachten naar iets of iemand die hij mist?

De tweede dubbele pagina laat de kamer van een huis zien. In de schaduw ontwaar je vele boeken. Eén boek staat symbolisch groot in kleur rechtop. Het leeslint hangt over de kaft als in de pagina waar zij toen ‘wij werd jij en ik’ waren gebleven en het boek dicht viel. Ze hebben niet eens gezwaaid ter afscheid.

Op iedere plaat zie je als metafoor voor degene die wordt gemist de witte ballon. Zittend op de bank, op het andere stoeltje van de wip, bij de stapel foto’s, aan de hand van het jongetje op een wandeling. De ander wordt gemist maar anders dan eerst verwacht. Er is geen leegte, de ander bleef aanwezig. Door de ballon blijft het jongetje de ander zien ‘waar je niet meer bent’ en hij ervaart ‘alles is met zonder jou.’

Tot het jongetje beseft en uitspreekt: ‘je kunt niet blijven dwalen hier / smelt weg, vervaag, vervlieg / kom terug / of laat me echt alleen / maar laat me hier niet meer met twee.’ Op dat moment verschijnt het bootje weer in het verhaal, de ballon wordt grijzer en is er gezelschap van een vogeltje. Tot dat punt zie je in het donkerdere natuurgroen lege fotolijsten, half gelezen boeken en is er sprake van een ‘donkerzon’.

Als het jongetje in de emotionele fase komt van loslaten, zelfs letterlijk loslaten van de ballon, worden de kleuren frisser, het blauw lichter met witte wolken. Dit beeld wordt weerspiegeld in een ovale lijst, de vierkante hoeken zijn weg. Degene die hij mist wil hij een vaste plaats geven ‘een ergens-anders, een niet-hier / een plaats waar ik je vast kan houden om je los te laten.’ Het jongetje omschrijft het als ‘laat je schaduw daar maar vallen’ bij bijv. een prentenboek, een fotodoos of een schilderij. Een tastbaar object dat een gezamenlijke herinnering kan zijn.

De jongen zal over haar lezen, zal haar schrijven en haar daardoor terug horen. Er komt een breuk tussen heden en verleden. In de illustratie zie je de scheur tussen heden en verleden in donkere en zachtere kleuren en de gemiste, een meisje, nu in beeld. Het meisje in haar eigen bootje aan de vlonder en een geschreven verhaal wordt aangereikt. Het eerder gesloten boek kan nu weer worden geopend om verder te lezen.

In de illustraties zie je hoe langer hoe meer details die treffend zijn gekozen waarbij mooi gebruik is gemaakt van het groter-kleiner perspectief, bijv. bij de grote stapel foto’s en boeken om de gemiste te kunnen vasthouden en het jongetje kleiner is neergezet. Als de tijd komt om los te laten, verschijnt een vogel als nieuw vriendje in beeld en in de verte zie je het meisje aankomen als er letters op papier kunnen worden gezet.

Een bijzonder poëtisch prentenboek vol symboliek met een niet eenvoudige wel rake tekst om voor te lezen voor jonge kinderen. Het geeft op doordachte wijze in alle opzichten de fases van verlies en verwerking weer tot het moment komt van het ene boek dicht en het volgende open. Het leven dat wordt afgesloten maar niet vergeten en het andere leven dat verder gaat met een volgend hoofdstuk. Een boek dat zich leent voor filosofische, verdiepende gesprekken.

Een prentenboek dat voor alle leeftijden een waardevolle herkenbare handreiking kan zijn bij afscheid en het leven weer oppakken. Mooie troostrijke aanrader vanaf 5 jaar.

Rik Peters, Ik mis je, illustrator Federico Van Lunter, Clavis, 2023, 32 blz., 9789044847109