door Hier is alles veilig is een bijzonder boek waarin ik vanzelf langzamer las en plakkertjes plaatste. Het gaat over neonatoloog Lydia die na tien jaar stilte van haar stiefzoon een noodkreet ontvangt. Ze vertrekt naar Israël, waar ze net te laat komt en dan probeert het leven van Immanuel en ex-man Joachim te reconstrueren. “Hoe kan iemand zo’n sterk nabeeld hebben?”
De tekst dwingt je haast tot het gedetailleerd observeren van de omgeving van hoofdpersoon Lydia, net zoals zijzelf doet. Stukje bij beetje ontrolt het verhaal zich, maar Anneleen van Offel geeft zeker niet te veel prijs. De lezer krijgt de ruimte om zijn eigen beelden te creëren. Voor mijn gevoel was ik lijfelijk aanwezig: de zinderende woestijnhitte, spelende kinderen in het vluchtelingenkamp, de uitstraling van de muur die een samenleving in tweeën deelt.
De scheur die in Lydia’s verbeelding door de straten raast is mooi gevonden. Een metafoor voor haar eigen leven. Zoals gezegd, gebeurt de observatie op de wereld in het boek op twee manieren: vanuit de lezer op de personages en vanuit hen op de wereld. Een zich van andere schrijvers onderscheidende schrijfstijl.
De schrijfster heeft vier keer een reis ondernomen naar Israël. Op de een of andere manier is dat voelbaar. Ze laat haar personages met elkaar spreken, zonder hard over elkaar en het land te oordelen. Er is veel te zeggen over de grote zaken als de Israëlische geschiedenis, de dienstplicht voor jongeren, de houding jegens Palestina, maar Van Offel brengt tegelijkertijd het verhaal terug op microniveau. De mens die slechts een onderdeel is van een staatssysteem, maar die wel door opeenstapeling van kleine acties en reacties zorgt dat een granaat bij de ander ontploft. De vraag is alleen wanneer dat gebeurt. En of er iemand is om je op te vangen, een plek waar alles veilig is.
Ik hoop dat Anneleen doorschrijft, want dit was pas een debuut.
“Het is een misverstand dat je een relatie hebt met een persoon. Je hebt een relatie met wie die persoon wordt door de relatie.”
Anneleen van Offel, Hier is alles veilig, Lebowski, 2020, 240 blz., 9789048861699.
