Als Dante een meisje was geweest en ik geen homo, dan hadden we misschien over een toekomst gedroomd. Maar voor ons viel er weinig te dromen. Want de wereld waarin wij leefden censureerde onze dromen en bepaalde wat er voor ons mogelijk was en wat niet. Er was geen toekomst voor Ari en Dante.
Vier jaar terug las ik het eerste boek over Aristoteles en Dante en daar genoot ik enorm van. Dit verhaal las ik begin 2022 nog een keer, net voordat ik begon met dit tweede boek. Niet omdat ik het verhaal vergeten was, integendeel. Mooie verhalen zijn er om steeds weer opnieuw te lezen. Dit tweede boek gaat verder waar het eerste boek stopt. In tegenstelling tot verschillende andere lezers vond ik dit boek net zo mooi als het eerste.
Na het dichtslaan van het boek was het eerste wat ik dacht ‘machtig mooi’. Daar blijf ik bij. Ik kan de woorden niet goed vinden waarom dit verhaal mij zo raakt. Hetgeen mij vanalles laat voelen bij Ari en Dante is de manier van schrijven van Sáenz. Het is helder en raak, omdat het voelt alsof hij de wereld uitlegt in ogenschijnlijk simpele zinnen. Ineens zie je bepaalde dingen in de wereld, in het leven anders of helderder. Dat raakt.
Een aantal zinnen heb ik tijdens het lezen opgeschreven en deze beslaan precies een paar belangrijke onderwerpen in het boek.
Tussen geboorte en dood leeft de liefde
Niemand vraagt erom geboren te worden. En niemand wil doodgaan. We zetten onszelf niet op de wereld en het is niet aan ons om te beslissen wanneer we gaan. Maar de tijd die we hebben vanaf de dag dat we geboren worden tot de dag dat we doodgaan noemen we leven en wij bepalen wat we met dat leven doen. Je zult keuzes moeten maken – en die keuzes geven je leven vorm en bepalen welk pad je zult volgen. Iedereen is een cartograaf – wij allemaal. Iedereen wil zijn naam op de kaart zetten.
Het ontdekken van je eigen identiteit staat centraal bij Ari en Dante. Mooi hierin vind ik het stuk over de cartografen en hoe dat in het verhaal verwerkt is. Iedereen wil zijn naam op de kaart zetten, iedereen wil (kunnen) zijn wie die is. Niet iedereen zal dat in dezelfde mate willen, maar iedereen mag er zijn. Ari & Dante zijn hier ook naar op zoek en los van hun geaardheid zijn er meer factoren waardoor het een zoektocht is om zichzelf staande te kunnen houden.
Ik doe mee aan een spel. Het spel heet “leven”, Gina, en ik speel al een rol. Ik ben homo en ik speel de rol van hetero. En het is fucking vermoeiend. Het is geen lolletje, het is keihard werken. Dus, als je het niet erg vindt, doe ik gewoon een masker op, het masker dat ik elke dag op heb en dat me het gevoel geeft dat ik een bedrieger ben.
Staande kunnen houden in een wereld waar homo’s niet geaccepteerd worden. Dit raakte mij, omdat dit nog steeds van toepassing is in onze wereld. Nog steeds wordt niet ieders geaardheid of menszijn geaccepteerd. Ik gun het iedereen en ik gun het in dit geval Ari & Dante om te kunnen leven zonder masker en met een toekomstdroom met elkaar.
Om af te sluiten is onderstaand een mooi citaat welke het boek en het leven van deze jongens omvat. Ook al speelt het verhaal zich af in de jaren ’80, veel stukken zijn herkenbaar voor jongeren van nu. Naast de benoemde thema’s zijn er nog meer, maar ik raad je aan dat zelf te ontdekken. Prachtig boek.
En alles alleen doordat jij op een dag in het zwembad naar me keek en tegen jezelf zei: ik durf te wedden dat ik die jongen kan leren zwemmen. Jij zag me en ik was niet langer onzichtbaar. Jij hebt me leren zwemmen. En ik hoefde niet bang meer te zijn voor het water. En jij gaf me genoeg woorden om het universum waarin ik leefde opnieuw te beschrijven.
Benjamin Alire Sáenz, Aristoteles & Dante duiken in de wateren van de wereld, Vertaling Aimée Warmerdam, Blossom Books, 2021, 491 blz., 9789463 493178
Deze recensie verscheen eerder bij De Leesfabriek.