Astrid Sy – Noem geen namen

Het is telkens iets kleins

‘Het is telkens iets kleins. Een verbod hier, een wet daar.’

Ik las dit boek ter voorbereiding op een interview met de schrijfster – in pdf. Normaal moet ik me door een digitaal boek heen worstelen, maar Noem geen namen las ik in een paar leessessies uit.
Dat is te danken aan de combinatie van het onderwerp met de goede schrijfstijl van Astrid Sy. Ze verhaalt van een groep jongeren, begin twintig, die zich in WOII verzetten tegen de deportatie van hele groepen joden uit de Joodse Schouwburg (nu de Hollandsche Schouwburg). Van de ‘drie moedige vrouwen’ die op de voorkant genoemd worden, werkt er één in de Crèche aan de overkant van de Schouwburg en twee zijn betrokken bij twee verschillende studentenverzetsgroepen. Het Utrechts Kindercomité en de Amsterdamse Studenten Groep zorgden ervoor dat vele kinderen uit de Crèche gesmokkeld werden en elders in Nederland ondergebracht werden. Met alle gevaren van dien. De personages in het boek zijn sterk gebaseerd op de jonge vrouwen en mannen die dit werk echt hebben uitgevoerd in de oorlog.

Zouden ze er ook aan begonnen zijn als ze van tevoren wisten welke risico’s eraan verbonden waren? Dat ze mensen zouden verliezen?
Tijdens bepaalde delen van het verhaal voel je als lezer een soort gejaagdheid over je heen komen, de drang om door te gaan. Sy maakt de wereld van de hoofdpersonen heel invoelbaar. Dit wordt nog realistischer als je zelf door de Plantagebuurt in Amsterdam loopt, je herkent veel terug.
Aan het eind komt de vraag “Waarom hadden we er niet meer gered?” terug. En ze hadden al het uiterste gedaan.

De laatste verre van rooskleurige bladzijden lieten me met een brok in de keel zitten. Het klinkt cliché, maar wie mijn recensies langer leest weet dat ik dat bijna nooit zeg.
Door de schrijfstijl die ook volwassenen serieus neemt en de thematiek die lang niet iedereen kent, is dit boek erg geschikt voor 15 jaar én ouder.