door Wie een keer op Texel geweest is, weet dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog niet alleen Duitsers in de bezettingsmacht hebben gezeten. Ook Georgiërs, of Russen genoemd omdat ze toentertijd onder de Sovjet-Unie vielen, die door de Duitsers krijgsgevangen waren gemaakt moesten in Duits uniform vechten. Op Texel zijn verschillende monumenten en plakkaten die herinneren aan de strijd van de Georgiërs in de laatste oorlogsmaand. Bijvoorbeeld de vuurtoren of in de buurt van de marinekazerne.
Eigenlijk begin ik nu bij het nawoord van Joyce Pool. Het goedlezende verhaal van ‘Stamppot met kogels’ gaat over de Amsterdamse jongen Hans die in februari 1945 net als zijn ouders al zijn energie nodig heeft om de hele dag door eten te zoeken. Zijn zus kan alleen nog maar op bed liggen. De auteur maakt door de manier van schrijven duidelijk dat het tempo van alledag toen echt laag lag en dat er niets meer te doen was: geen werk, school en plezier.
Dan wordt Hans met vriend Herman naar diens familie op Texel gestuurd. Veiligere omgeving met voedsel. Ineens meer en voedzaam eten betekent echter dat het lichaam daaraan moet wennen. Op Texel blijken de mensen ook nog tegen sommige Duitsers vriendelijk te doen – in Amsterdam helemaal ondenkbaar. Hans en de lezer met hem leert dat er ook “goede” mensen onder de vijand bestaan, in de vorm van de Georgische Dmitri.
Wanneer de geallieerden in Nederland oprukken en de bevrijding dichterbij komt, is de strijd op Texel nog lang niet gestreden. De Russen ontketenen zelf nog eens een strijd, waardoor de Texelaars tussen twee vuren zitten. Het eiland is mede daardoor pas 20 mei bevrijd.
Het verhaal is gebaseerd op de echte Hans Verhoeven, die zijn ervaringen goed had gedocumenteerd. Dit en nog veel meer informatie en foto’s heeft Joyce Pool achterin gezet. Zo wordt het voor kinderen maar zeker ook volwassenen duidelijk hoe de oorlog vele gezichten had. Ongemerkt bevat dit boek vele handvatten voor een goed gesprek. Klasse.
Joyce Pool, Stamppot met kogels, Lemniscaat, 2022, 144 pagina’s, 9789047714156.
3 gedachten over “Joyce Pool – Stamppot met kogels”