door Als je een boek een jaar terug las maar ontdekt dat je er niet over hebt geschreven en nog steeds de strekking van het verhaal weet, is het goed.
Centraal in het verhaal staat de boom van het omslag, een witkaree. De 13-jarige Marnus is de middelste van drie broers. Hij verdwijnt in het niets tussen hen. Hij voelt zich niet gezien. Als dan de onbekende Leila aan de deur komt met een petitie tegen de kap van een boom besluit hij ineens mee te gaan. Het is heet en bijna Kerstmis. Er komen kleurrijke mensen langs zoals de in roze geklede mevrouw Merriman met haar hondjes. Of een journalist waardoor ze in de krant komen en een groep studenten die op hun manier komen actievoeren. Intussen worden ze door ‘oom John’ van de rolbaan in de gaten gehouden. De mannen van de gemeente weten ze drie dagen weg te houden van de te kappen boom. In het kort is dit het verhaal.
Het met humor geschreven verhaal lijkt daarmee eenvoudig. Lijkt want het verhaal vertelt veel. Over in jezelf geloven, ergens voor staan, vriendschap en zichtbaar worden. Zowel Marnus als Leila worden nu gezien en groeien in hun zelfvertrouwen. Op het eind van de actie durft Marnus te vragen naar de werkelijke beweegreden aan Leila. Intussen krijg je gedurende het verhaal een beeld van het land over gebruiken, taal en geschiedenis. Vooral het laatste wordt bijna subtiel gedaan als het over apartheid gaat. Door een verhaal van oom John over zijn broer komt dit ter sprake. Waarbij hij een les meegeeft: Het is goed om ergens voor te vechten, maar je moet ook weten wanneer je moet ophouden. Anders kan het gevecht groter worden dan datgene waartegen je vecht.
Je wilt geen ‘killjoy’ zijn, een pretbederver, maar het gaat ook nog over de klimaatcrisis. Maar helaas niets op deze aarde is voor eeuwig, belangrijker is het om gezíén te worden, al is het maar omdat je goed opstellen kunt schrijven zoals Marnus.
Jacobs is een bekende schrijver in Zuid-Afrika en heeft vele titels op zijn naam staan. Dit is de eerst vertaalde in het Nederlands, goed werk van Tjalling Bos. Naar een volgend mooi groots klein verhaal kijk je uit als ze op het eind elkaar ‘vrolijk kerstfeest’ wensen.
Jaco Jacobs, Een mooie dag om in een boom te klimmen, vertaling Tjalling Bos, Ploegsma, 2020, 128 blz., 9789021680644
