door Mijn Biegelhart deed een rondedansje. Bij het onvermoed nogal automatisch openen van een postpakket verscheen ‘Een kerstdans voor de koning’ met een ‘oohh wat een cadeautje’. Een Biegel! En dan ook nog met illustraties van Linde Faas.
Dat er een kerstverhaal in deze vorm nu al zou verschijnen was even ontschoten, het is tenslotte nog maar oktober, maar een andere lezer in huis was het totáál ontgaan. Nietsvermoedend werd het boek ’s avonds in schemerlicht uit de poststapel genomen. Even inkijken werd lezen. Daarna hoorde ik ‘En nu heb ik zin om een Biegel te lezen. Het sleutelkruid.’ Toen pas werd ontdekt dat dit prentenboek een Biegel is, zelfs met illustraties van dezelfde illustrator als het eerder heruitgegeven ‘Sleutelkruid’. Hoe treffend heeft Linde Faas de sfeer kunnen vatten!
Deze Biegelfan heeft de laatste jaren iedere heruitgave met plezier herlezen en besproken. De complete heruitgegeven Biegelbibliotheek staat online, een speciaal item op de website. Na ‘De gouden gitaar’ – ter gelegenheid van Biegels 100e geboortedag in 2025 – nieuwe foto’s gemaakt. Alle uitgaven van prentenboekgrootte uit de verschillende genres opgesnord, de verhalenstapel in volgorde van regenboogkleuren ligt standaard achter de leesstoel. Een kerstdans voor de koning is met link en voor nu losse foto toegevoegd. De illustratoren die de heruitgaven van de meest mooie illustraties hebben voorzien zijn mij allemaal even dierbaar, wat een pracht.
‘Morgen is het Kerstmis! Beval hij.’
Bij het openslaan ontdek je een illustratiefeestje. De schutbladen brengen je door de in elkaar overlopende kleurtinten van lilanachtblauw naar zonsondergang-oranje in sprookjessferen á la duizend en één nacht. De eerste zinnen tekst doen dat overigens wat minder: ‘De koning was een lástige koning. / Nukkig, driftig, schreeuwerig, en als hij / heel erg boos werd, nam hij zijn kroon / van ’t hoofd en beukte ermee op tafel.’
De koning eist op dat moment dat het morgen kerst is. Wat de lakeien ook aandragen niets mag baten en vooral over de kerstboom zegt hij: ‘Een bijzondere wil ik.’ Onderdanig verlaten ze de troonzaal en juist op dat moment gaat de deurbel. Een danseresje wil komen dansen voor de koning. Na een ferme afwijzing een plotse ommezwaai: de koning heeft een plan. En een bevel.
Wie een feeëriek sprookje denkt aan te treffen wordt door Linde Faas op de wenken bediend. Wie Biegels werk kent weet ook: geen sprookje zonder boodschap of gedachte aan een moraal.
Door de onwerkelijke eisen van de koning wordt duidelijk gemaakt dat eigen ondervinding het beste is om te weten wat je van de ander vraagt. Door de manier van opdragen, het bevelen uitvaardigen, wordt er ook niet bedacht wat woorden en houding met de ander doet. De empathie is ver te zoeken en de koning geeft de ander geen enkele ruimte tot meedenken. In beeldende tekst zit vanzelf niet alleen een waarschuwend vingertje, humor met zwaaiende, zwevende en huppelende woorden maken het een sprookje met wat spanning en een lach.
De lakeien, dieren en andere sprookjesfiguren zie je als figuranten dansen, glinsteren, zwieren en deelnemen aan de dis. De ene plaat is nog kleurrijker dan de ander met als setting het paleis van de koning dat soms wel dan weer niet zichtbaar is op de achtergrond. In de illustraties wordt het verhaal van het tot kerstboom getransformeerde danseresje en de brommende alleen aan zichzelf denkende koning in koele en warme tinten gloedvol verteld. Platen die je niet alleen in oktober of met kerst graag bekijkt, misschien wel eentje ervan aan de wand wil hangen.
Alleen al om dit danseresje dat als een soort oplichtende reddende engel de wereld net een beetje mooier en meer begripvol komt maken. Een wereld waarin soms een koekje van eigen deeg nodig is, geduld en empathie een extra duwtje kunnen gebruiken en waarin veel zo niet alles de eigen tijd vraagt om de magie van dat ene speciale moment te kunnen ervaren.
De magie van taal en beeld: wervelend gevangen in Een kerstdans voor de koning.
Of het blijft liggen tot het echt Kerstmis wordt? Vast niet. Maar sire, het is pas oktober….
Lees voor, lees zelf, bekijk keer op keer, geniet van dit prachtige prentenboek. Geef het dansend cadeau!
Paul Biegel, Een kerstdans voor de koning, illustrator Linde Faas, Gottmer, 2025, 40 blz., 9789025780104
De link naar alle andere heruitgaven: Heruitgaven uit de Biegelbibliotheek
