21 november 2024

Ted van Lieshout – Beitelaar

Wat ga je schrijven als je een boek hebt gelezen met een onderwerp waarover de halve wereld al bij voorbaat een oordeel heeft? Wat kun jij toevoegen als recensies in verschillende grote landelijke dagbladen hebben gestaan?
Wat mag jij zeggen als je als kind misbruik niet hebt meegemaakt?

Wat direct opvalt is de feitelijke vertelstijl. Later, veel later, weet je waarom.
Hoe verder je komt, hoe meer je geniet van het verhaal. Dit klinkt waarschijnlijk vreemd, maar wie het ook heeft gelezen, sommigen heb ik erover gesproken, ervaren dit ook zo.

De hoofdpersoon is de 15-jarige Antonij. Minderjarig inderdaad. Voor de wet dus. Maar wil dat zeggen dat je geen gedachten, gevoelens en een mening kunt hebben? Die redelijk kan zijn of gewoonweg realistisch? Vlot ging er dan ook een aantekening bij:
Nu moest ik iets zeggen, want hij vroeg om mijn mening en die had ik niet, want er wordt nooit om mijn mening gevraagd omdat ze denken dat iemand van mijn leeftijd die niet heeft, dus ik heb uit praktische overwegingen bijna nooit een mening klaarstaan. Of eigenlijk heb ik altijd een mening klaarstaan, maar meestal is het net de verkeerde.
Wat is verkeerd? Wat volwassen vinden? De omgeving? Het dorp, de kerk, de club? Waarom die stomme hokjes? Nog steeds en juist meer!

Er werd vroeger zeker makkelijker besloten over handelen (met/door), en toekomst van een kind, een minderjarige. De gevolgen neem je je hele volwassen leven mee. Altijd houd je in je hoofd dat men dit deed naar beste weten en kunnen, ook financieel.
En toch.
Neem kinderen serieus.

Terug naar ‘Beitelaar’. Een zin die achteraf onbewust in varianten meermaals is aangemerkt:
Wij leven in een wereld waarin volwassenen de schaduw van de kinderen stelen. – naar een Griekse spreuk: In een wijze samenleving planten oude mannen bomen in wier schaduw ze nooit zelf zullen zitten.
Later lees je iets als: dat je je door de bomen als kind dan kunt terugtrekken in een tuin waar ieder kind recht op heeft. Dit is zo beeldend goed.

Een ander terecht punt: slachtoffers moeten tot in den treure vertellen over hoe en wat vanwege de strafmaat die door een rechter moet worden bepaald. Ze blijven voortdurend slachtoffer, of zij de schuldige zijn. Verleden blijft heden.

Hoe de verhaallijn loopt ga ik niet vertellen. De stukken uit de genoemde dagbladen zijn zo op te zoeken maar lees ze niet allemaal. Soms vertellen die echt teveel, wel terechte aandacht.

Een prachtig omslag. Een verhaal dat vernuftig in elkaar zit. Een onderwerp waar je u tegen zegt. En werkelijk leesplezier, ja echt. Het leest. Het is een Van Lieshout. Schrijverschap!

Ted van Lieshout, Beitelaar, Querido, 2022, 176 blz., 9789021461328 

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *