Heleboel vragen over één boek
Een boek dat niet direct makkelijk leest maar wel gespreksstof biedt. In dagboekachtige stijl, wat ik pas snapte toen ik doorkreeg dat elk hoofdstukje op een nieuwe pagina begon, wat een late constatering lijkt maar te rechtvaardigen is door het ontbreken van tijdsaanduidingen, zet Arnold Jansen op de Haar zijn gedachten op papier. Dat gaat soms in zinnen met gedachtesprongetjes. En soms ook in best korte zinnen. In het begin kwam ik er niet doorheen, het duurde tot pagina 70 voor ik de cadans van het boek had en erin mee kon gaan. Waarom toch doorlezen? Ik kreeg het van iemand toegespeeld en de auteur zet interessante vragen op de achterflap die ik eigenlijk wilde beantwoorden. Soort experiment dus waarbij ik niet wilde opgeven.
‘Is het een liefdesverklaring of verraad van de verteller?’ ‘Geheimen bewaren of vertellen?’
Is het boek feit of fictie? Want ondanks dat er roman op het omslag staat, wordt de schijn van werkelijkheid gewekt. “Je moet altijd oppassen met waargebeurde dingen.” en “Ik luisterde, ben vertrouwenwekkend, mensen vertellen mij alles. Als ze mijn boeken goed zouden lezen, zouden ze dat niet doen.” De auteur vertelt dat zijn debuut ‘De koning van Tuzla’, waarin legerervaringen verwerkt zijn, aan een kolonel de kop gekost heeft (als ik het goed onthouden heb). En zo meer van die dingen.
Waar gaat Schurft nu eigenlijk verder over? Over de relatie van de hoofdpersoon/auteur met ene Lizzy, die in Nijmegen woont. Hij reist regelmatig op en neer vanuit Malmesbury naar Nederland of andersom. Zij blijkt er echter meerdere losse relaties op na te houden, waaronder met die-asielzoeker-van-tegenover, die hem indirect schurft bezorgd heeft. In het verhaal komt ook de relatie met de andere belangrijke vrouw in zijn leven voor: zijn zus. Met haar deelt hij een huis en een uitgeverij, maar niet de badkamer. Verder wordt er veel geschreven over bezigheden (inclusief alle gedachtesprongetjes) en andere mensen, die niet bepaald altijd goed van de pagina’s spatten. Als dit bestaande personen zijn, zijn ze te herkennen voor wie in de kring van de schrijver verkeert. (Mag je mensen zo portretteren? Of spreekt hier een groot wantrouwen in de mensheid?)
Hoop vragen, weinig antwoorden. ‘Schurft’ schuurt (om de achterflap maar eens te herhalen) in zowel schrijfstijl als vragen die het oproept. En toch had ik het niet willen missen. Onbewust heb ik dit stukje in dezelfde stijl als het boek geschreven. Tja, waar je mee omgaat, word je mee besmet… (ahum)
Arnold Jansen op de Haar, Schurft, Holland Park Press, 2021, 326 pagina’s, 9781907320941.
De uitgeverij is gevestigd in Groot-Brittannië en wordt gerund door Arnold zelf en zijn zus. Vanwege het bijzondere karakter van de uitgeverij zet ik hier de link naar hun website.