100 data uit de geschiedenis die alle kinderen in België en Nederland zouden moeten kennen, op een net wat andere manier dan in de lesboeken. Alle gebeurtenissen worden omschreven aan de hand van soms licht cryptische hoofdstuktitels. Dat prikkelt om verder te lezen!
Barbara De Munnynck heeft in haar leven zelf verre oorden bezocht en dat je zie je terug in de verhalenkeuze. Het zijn niet alleen eurocentrische momenten die aan bod komen, maar ook de bouw van de Taj Mahal, de opkomst van de stad Teotihuacan en de rol van Medina.
Niet alleen de onderwerpkeuze maar ook de vertelstijl houdt Een kleine wereldgeschiedenis in 100 grote data interessant. De ene keer vertelt de auteur eerder samenvattend, zoals bij de Mahabharata, het heilige boek van de hindoes, in een volgend verhaal laat ze de hoofdrolspelers van de Punische Oorlogen aan het woord en in het jaar 1791 laat ze een vrijgekochte slaaf direct tot de lezer spreken.
Dat het boek meer is dan zomaar een leuk verhaal ontdekken, blijkt al snel. Per twee of drie bladzijden vertelt De Munnynck helder over een voorval uit het verleden. Dat kan iets zijn dat duizenden of miljoenen jaren heeft geduurd (van het ontstaan van de Aarde tot de eerste grottekeningen), enkele jaren (wereldoorlogen in de vorige eeuw) of maar een paar dagen (uitbarsting van de Vesuvius bij Pompeii).
Scholieren vanaf 9/10 jaar kunnen dit ook gebruiken voor spreekbeurten en werkstukken. Het katern achterin is daarvoor handig. Zo legt de auteur uit waarom ze voor een chronologische, overzichtelijke aanpak heeft gekozen. Wie juist wil inzoomen op een thema is daar ook aan het goede adres: je vindt er rode draadjes met verwijzingen naar jaartallen. Het is een goede manier om gerelateerde gebeurtenissen op een rijtje te zetten en het leert kinderen dat bijvoorbeeld een oorlog niet alleen in het voorgaande jaar zijn oorsprong vindt.
Voor de Koude Oorlog moet de lezer terugkijken naar 1848, 1912, 1939 alvorens in de tweede helft van de 20e eeuw uit te komen.
De Munnynck geeft ook nog doorleestips voor hongerige feiten- en verhalenvreters. De invulpagina is handig om aan een ander over het boek te vertellen: welk vakje kruis je aan bij de vraag “Ik was graag meegereisd met”? Marco Polo, de Apollo 11-missie, de Mayflower of iets anders?
Het omslag nodigt door kleur en de diverse personages om het boek op te nemen. De illustratie verbeeldt daarbij exact wat dit boek teweegbrengt: totaal verdwijnen in andere culturen en geschiedenissen uit de hele wereld vanuit de leesstoel. De kleurrijke illustraties van Isabelle Geeraerts zijn decoratief en ondersteunen de tekst waardoor het een fris attractief geheel is. De hangende tuin lijkt daarmee een gouden kooi waarin je zou willen verblijven, bij het zien van het hemelbed van koning Karel schiet je lachend vanzelf uit bed en lees je nieuwsgierig de bijgaande tekst waarom er klokken beieren. Afwisselend een bijpassend detail, dan weer een paginagrote illustratie en daartussen een dubbele pagina met tijdperk en decoratieve figuren waardoor het een pakkend geheel is. Fantasie en leerzaam gaan perfect samen.
Opvallend is dat in de tijdlijnnotering is gekozen voor ‘min 800’ en dat niet het gebruikelijke ‘v.C.’ als ijkpunt is neergezet. Dit kan verwarrend overkomen. Daarom is het handig om eerst blz. 86-87 te lezen. In de inhoudsopgave staat wel duidelijk boven ieder hoofdstuk aangegeven welke jaren binnen een tijdvak vallen en tevens zijn daarbij verschillende kleuren gebruikt. De hoofdstuktitels in de inhoudsopgave vertellen je direct wat je kunt verwachten om vervolgens origineel in de tekst met een tot de verbeelding sprekende subhoofdstuktitel te worden verrast. Een compliment voor vormgeving is op zijn plaats. Dit alles samen, door deze benadering van tekst en illustratie, houdt geschiedenis levendig!
Een kleine wereldgeschiedenis in 100 grote data is een geweldig boek om cadeau te doen aan leergierige en minder leergierige kinderen. Het is haast een geschiedenisencyclopedie waar je iedere dag een stukje in leest, om vervolgens verdere informatie op te zoeken. Als je het uitgelezen hebt, heb je een hele wereld aan verhalen in je hoofd.
De makers voelen de doelgroep treffend aan en zullen hiermee ook lezers aanspreken die geen grote lezers zijn: de weetjeslezers die door deze gevarieerde aantrekkelijke ‘100’ grote verhalen wel een encyclopedie weglezen!
Barbara De Munnynck, Een kleine wereldgeschiedenis in 100 grote data, illustrator Isabelle Geeraerts, Pelckmans, 2024, 288 blz., 9789463373340