door EINDELIJK, DEEL 3, HET SLOT! Het einde van Cumulus schreeuwde om het slotdeel, alleen moesten we even wachten (wat logisch is). Ik vraag me af of ik ooit eerder zo naar een slotdeel van een trilogie heb uitgekeken. Maar daar was het: 600 bladzijden leesplezier.
Mijn eerste reactie na het uitlezen was: NXHEISNDBSOENFUXWBXKCIEHXBWNXL JABEIFBXKSOXHWBZGEJ. Vertaling: ECHT HEEL GOED. Ik was letterlijk sprakeloos en overdonderd. Zie daar maar eens meer en zinnige woorden aan te geven in een recensie. Het liefst geef ik lezers deze trilogie gewoon in handen om te beginnen om hopelijk hetzelfde te ervaren, maar ik kan me voorstellen dat sommige lezers iets meer overtuiging nodig hebben. Voor meer overtuiging kan je starten bij de leeservaring van Zeis en/of Cumulus.
In Donder zijn Citra en Rowan nog altijd verdwenen, is Endura net gezonken en keert Cumulus de bevolking de rug toe na de schok van de Grote Resonantie. Zeis Goddard is op weg naar de totale heerschappij en zijn manier van denken en handelen staat lijnrecht tegenover het gedachtegoed van de rest van de Zeisen. Er is een tegenbeweging, maar of dat voldoende is? De onsterfelijkheid van de mens, zou dat de ondergang van de mensheid betekenen? Het antwoord zal gevonden moeten worden in de Toon, de Tol en de Donder.
Donder start midden in de hectiek na de Grote Resonantie. De Toon, de Tol en de Donder spelen een grote rol in Donder. Het is niet direct duidelijk wat of wie deze drie zijn. Wat mij betreft een pluspunt hoewel je op sommige bladzijden het gewoon erg graag wilt weten om het beter te begrijpen of vanuit pure nieuwsgierigheid.
Ook in Donder krijgen we een bepaalde vorm van dagboekfragmenten te lezen. Het geeft de lezer meer informatie, maar de fragmenten van Symphonia voegden voor mij weinig toe.
We volgen opnieuw Greyson en een aantal andere bekende Zeisen, in verband met spoilers zal ik geen verdere namen noemen. Daarnaast blijft het een interessant gegeven dat de Cumulus nu alleen met de Tol praat en toch ook een geweten lijkt te hebben. Iets anders interessants is ook dat de verschillende perspectieven niet allemaal in hetzelfde jaar bestaan.
De spanning wordt gedurende het boek alleen maar opgevoerd, zo goed dat ik de laatste 300 bladzijden in een dag las. Stoppen was geen optie. Alles vanuit de eerdere delen komt samen in het einde van Donder. Zoals gezegd liet het mij overdonderd achter. Overigens niet helemaal een gesloten einde, dus mogelijk iets voor een nieuw boek van Shusterman?
Op sociale media heb ik reacties gelezen dat lezers dit deel minder konden waarderen. Gezien het terughalen van sommige gebeurtenissen of personages kan ik me daar iets van voorstellen. Iets meer verwijzingen naar vorige delen zou prettig zijn, maar als je de trilogie sneller achter elkaar leest (wat nu kan), heb je daar mogelijk minder last van. Zelf had ik er geen moeite mee om uit te pluizen en terug te zoeken in Cumulus (deze keer het fysieke brein/boek om informatie terug te halen) hoe de wereld ook alweer in elkaar zat.
Deze serie buddyeaden, en zeker dit laatste deel, is wat mij betreft echt een toevoeging. We hielden elkaar op de hoogte door bladzijdenummers/smileys te sturen om aan te geven dat er IETS gebeurde. Een extra stimulans om sneller te lezen en meer te speculeren.
Voor mij daarom niet minder leesplezier, want dit boek is meer dan (veel) spanning. De manier waarop de dystopische wereld in al haar facetten wordt neergezet is écht heel goed. Ethische en wetenschappelijke thema’s zoals onsterfelijkheid, standaard basisinkomen, artificiële intelligentie, massadorsing. Hoe ver gaan we? Denken we zelf nog na?
Ik blijf erbij dat Shusterman als geen ander weet hoe hij een dergelijke wereld met ethische vraagstukken moet uitdenken en goed op papier moet zetten.
Een aanrader voor jongeren die houden van dystopische (ingewikkeldere) werelden en ethische vraagstukken. O ja, en een goede dosis spanning.
Nu wil ik graag weer opnieuw beginnen. Fenomenaal slotstuk, fenomenale trilogie.
Neal Shusterman, Donder, vertaling Lydia Meeder, Pelckmans, 2023, 615 blz., 9789028979741
