door Een heldere in kleur, een creatieve in ontwerp en ook een aandoenlijke illustratie op het omslag. Een titel waarbij je eerst over het woordje ‘zelfs’ heen leest. ‘Uiltje’ impliceert de slimmerik, daarna zie je in kleinere letters ook ‘moet nog leren’ en dat is precies de essentie van het verhaal. Je herkent de tekenhand van Connie Snoek onmiddellijk.
Een eerder prentenboek ‘De muur van meneer Mo’ liet zien dat een samenwerking tussen De Lange & Snoek waardevol is. Deze titel is opgenomen in de White Ravens 2021. Een prachtig prentenboek in zowel tekst als tekening. ‘Zelfs uiltje moet nog leren’ is dit ook.
Uilen worden als wijs gezien, met hun snavel in een boek en een verhaalpersonage waaraan altijd raad kan worden gevraagd. Tot zover is het jonge ‘Uiltje’ een stereotiep personage. Buitenspelen met vriendjes doet hij niet, want hij voelt een leesverplichting om kennis te vergaren zodat hij hun vragen moet kunnen beantwoorden. Hij leest zich suf en gaat iedere dag na schooltijd direct naar de bibliotheek. Totdat er iets geks aan de hand is. Alle letters wiebelen op de bladzijden van het boek. Er is geen touw aan vast te knopen, geen zin te lezen. Ontmoedigd gaat hij naar huis. Ook thuis lukt het lezen niet. Zelfs de volgende dag op school ontwijkt hij een leesbeurt.
Linea recta naar huis. Zijn moeder kijkt ervan op. Uiltje moet zich over zijn schroom heen zetten, maar vertelt toch wat er aan de hand is. Moeder Uil denkt te weten wat er aan de hand is. De oplossing heeft ze zelfs bij de hand. Opa’s bril komt tevoorschijn.
Een gesprek laat hem inzien dat hij niet altijd de slimste hoeft te zijn door op alles een antwoord te hebben en dat hij niet altijd hoeft te lezen. Hij mag iedere dag iets leren, maar ook samenspelen met de andere dieren is belangrijk voor jonge uilen.
Een jonger kind zal allereerst gefocust zijn op Uiltje. Het lezende op school en in bibliotheek of thuis slapend of pratend met moeder Uil. Daarnaast zullen de dierenvriendjes zoals Kikker, Muis of Eekhoorn herkend worden, maar ook het overal repeterende lieveheersbeestje. Wie oplettender de illustraties bekijkt, ontdekt dat de boomkruin die door een rode letter lijkt te worden verbeeld langzaamaan een andere vorm krijgt tijdens het wazig zien en vervolgens in negatief wordt weergegeven. Hoe leuk is het om te ontdekken dat je propellertjes onder bomen kunt vinden of zelfs blaadjes kunt herkennen in de geknipte illustratievormen. Die vormen zie je creatief terug in speeltoestellen en schoolbanken.
Niet alleen kun je op deze manier de buiten te vinden zaailingen van een esdoorn voor een herfstopdracht inzetten, maar ook ervaren dat door emotie vormen scherper of ronder kunnen zijn en gevoel daarmee kunt verbeelden. Door enkele lijnen of een voorwerp wordt een situatie weergegeven. Bijv. een huis met een blauwe lijn of een bibliotheek een ronde vorm en bekijk hoe het woord ‘ver’ subtiel wordt weergegeven. Humor zie je terug in de snuitjesuitdrukkingen van de dieren, terwijl uit de houding van Uiltje verschillende emoties zijn af te lezen. Er is mooi gespeeld met perspectief. Groot en klein, dichtbij en ver weg of gekozen kleur en vorm geven de scherpte van het zien of het gevoel van het moment weer. Zodra Uiltje zich minder onzeker voelt zie je de zon verschijnen.
De tekst is voor kleuters goed te begrijpen en er zijn voldoende handvaten gegeven voor een nader gesprek. Voor kinderen in de middenbouw geeft dit verhaal nog meer de mogelijkheid om onderwerpen met betrekking tot vooroordelen en onzekerheden bespreekbaar te maken, waarbij het moeten dragen van een bril vast ook ter sprake komt. De illustraties zijn doordacht en van een prachtige complexe eenvoud waardoor je blijft kijken. In enkele kleuren wordt een leefwereld tot uiting gebracht. Een aantal zijn zondermeer een lijst waard.
Een mooi en treffend warm prentenboek met dieperliggende gedachten en emoties waarbij het belang van lees- en speelplezier voorop staat. Niemand is gebaat bij vooroordelen en onzekerheden. Aanrader vanaf ong. 4 tot 5 jaar.
Ellen de Lange, Zelfs uiltje moet nog leren, illustrator Connie Snoek, Clavis, 2022, 32 blz., 9789044844900
