Rian Visser & Janneke Ipenburg – Het is een zachte dag vandaag

Een bundel vol gedichten met diverse onderwerpen voor evenzoveel momenten, dat je doorbladerend telkens op een andere bladzijde even laat stilstaan of waarvan je er één spontaan gaat voordragen.

Vandaag, ‘een zachte dag, maar voor sommige kinderen mogelijk een dag met ‘alleen’ of ‘later’  en hoe bereik je later als je het niet alleen kan?
Het gedicht ‘beste leraar’ kan je dan zomaar raken als kinderen niet de kansen krijgen die ze verdienen.
‘Help me gewoon, / kijk hoe ik leer. / Soms gaat het niet. / Dus schrik er niet van / als ik weinig presteer.
Dan kun je zien / hoe ik langzaam verander. / Vergelijk mij met gister, / maar nooit met een ander.’
Ik moet nog ontdekken / wie ik ben, wat ik kan. / En weet je wat leuk is? / Jij leert ook van mij, / ook al was je dat / misschien niet van plan.’
Wie weet is het gedicht ‘Ken je dat?’ bij het leren van verwijswoorden een helpende hand. En hoe leuk is dit met ‘ditjes en datjes’ voor te dragen – en dan zonder in de lach te schieten en je tong te breken.

Of als er door omstandigheden thuis ‘Geen trommel in mijn tas’ zit en ‘niet omdat ik ‘m ben vergeten.’ dan is het zo fijn om te beseffen dat er vrienden zijn die jou helpen en benieuwd kunnen zijn naar jouw bedoeling van ‘Ochtendsmaak’. ‘Heb je nog geen ochtend gegeten? / Neem er gerust een hapje van.’ Verschillende gedichten met onderwerpen die je op een of andere manier met elkaar in verband kan brengen.

In een tijd van conflicten en mensen zonder thuisland mag, moet, zou je dromen en wensen houden. Twee tegenover elkaar staande gedichten, Dromen en Zoveel wensen, kunnen een aanzet zijn tot een gesprek. De eerste regel geeft al een wereld aan gedachten: ‘Als dromen kunnen vliegen, / zal ik zaadjes voor hen strooien, / een dromenlokker zijn.’

Een volgend keer kan je oog vallen op een maatschappelijk onderwerp als klimaat, milieu of herdenken, vakantie, toekomst, onderduiken, hoop, dieren, doorzettingsvermogen en sport. Herkenbare diverse onderwerpen voor iedereen en wisselende lengte van de gedichten waardoor de ene meer zal aanspreken dan de andere. Er valt voor ieder iets te ontdekken.

Een rakende is ook ‘In de spiegel’ als het over jezelf ontdekken gaat waarvan de laatste twee zinnen alles zeggen: ‘Ik zocht mezelf, maar vond / de wereld: ruim en weids / Hoe mooi is dat?
Het boek eindigt met de titel, het gedicht ‘Zachte dag’ waarvan je de woorden zomaar kan meenemen, want leef nu, geniet van vandaag: ‘Ik leef nu in het heden / en deze dag is zacht.’

Janneke Ipenburg is een kunstenaar met een eigen stijl en zacht kleurenpalet waarbij opvalt dat zij de dieren een herkenbare eigenheid geeft. Er staat werkelijk een paard, er zit een bijna aaibare beer en je geniet zeer van de ‘vrije’ vogels op de schutbladen. Eerst begeleiden ze de lezer de bundel in, om daarna net als de mens met eigen bagage eruit te vliegen, de eigen route te nemen. Wie meer werk van Ipenburg heeft ontdekt ofwel bewonderd, weet alleen al door kleurkeuze en verbeelding van onderwerpen haar sfeervolle tekenhand te herkennen. De eerste illustratie bij ‘Tent’ is gewoonweg geweldig, bij ‘Beste leraar’ wordt een fantastisch helpend en of leidend pad gecreëerd. Het deprimerende grijs-zwart met passende kleurdetails komt op je af bij ‘Meer groen’ of ‘Kleiner dan klein’ en staat haaks op de in sfeer gekozen tinten roze-oranje of groen-geel bij andere gedichten. Je voelt hoe overwogen de kleurkeuzes zijn gemaakt waardoor de woorden de juiste glans en of nog meer uitdrukking krijgen.

Een bundel met dertig gedichten waaruit zachtheid straalt, maar door de gekozen woorden nergens te zoet of te lief wordt. Rian Visser weet een onmiskenbare snaar in emotie met humor of ernst te treffen in voor iedereen begrijpelijke taal. Janneke Ipenburg weet door vorm en kleur passend dan wel overstijgend beeld te geven aan tekst. Mooie verzorgde vormgeving en een gelaagde poëtische samenwerking die smaakt naar altijd meer.
‘Het is een zachte dag vandaag’ kan niet anders dan in je kast staan, op ieder bureau van de leraar liggen. Bovenop ‘Alle wensen van de wereld’ van dezelfde makers.

Lees voor, ontdek, laat zelf lezen, geef cadeau want hoe belangrijk is het voor iedereen om te kunnen lezen: ‘Je bent niet alleen, / ook al zie je dat, / misschien niet meteen.’

Voor jonger tot ouder.

Rian Visser, Het is een zachte dag vandaag, illustrator Janneke Ipenburg, Leopold, 2024, 48 blz., 9789025885809

Voor meer gedichten, vers of poëzie: Fluit zoals je bent, laat los wat loos is