Zolang de citroenbomen bloeien – Zoulfa Katouh

Zolang de citroenbomen bloeien gaat over Salama, die leeft in Homs. Een studie farmacie, een baan in het ziekenhuis; dat waren haar dromen. En in principe zijn ze ook uitgekomen, maar heel anders dan ze wilde. Na haar eerste jaar moest ze gedwongen stoppen vanwege de revolutie en is ze uit nood aan de slag gegaan in het ziekenhuis. Niet als apotheker, maar als apotheker, verpleegkundige, arts en medewerker op de operatiekamer. Alle artsen, zoals haar broer Hamza, zijn namelijk verder opgepakt, afgevoerd of gevlucht. Alleen Salama, Nour, hoofdarts Zaid en nog een paar anderen zijn over. De ene zonder échte kennis, de ander eigenlijk bijna met pensioen… maar de enigen met meer kennis dan de rest.

Met het opbouwen van haar kennis over de geneeskunde, is ze haar familie verloren. Haar vader en Hamza opgepakt bij een protest, in afwachting of ze nog leven of doodgemarteld zijn. Haar moeder verloren door een bom op de flat, alleen haar schoonzus en beste vriendin Layla is nog over. En Kwahf, de belichaming van haar PTSS, die haar altijd de worstcasescenario’s laat zien en een schuldgevoel aanpraat.
En wat gebeurt er als Salama opgepakt wordt, als arts die de protestanten of militairen van het Vrije Syrische Leger heeft geholpen? Wat gebeurt er als het apartement van Layla en Hamza ook gebombardeerd wordt, net zoals haar ouderlijk huis waar haar moeder overleed?

Maar toch is er hoop, in Kenan, in kinderen die beter worden, in stiekeme journalistiek. Hoop doet leven. Letterlijk.

Zolang de citroenbomen bloeien is een ontzettend goed geschreven boek. En nodig ook, want hoe vaak hebben we het eigenlijk nog over Syrië? En hoe weten we eigenlijk echt hoe het is, of is gegaan, hoe de sluipschutters op de daken liggen en iedereen onder schot nemen, met welke wapens er gevochten wordt, hoe de bommen vallen en de littekens ontstaan?
De schrijfstijl van Zoulfa Katouh is heel vloeiend, zelf had ik het boek van bijna 400 pagina’s in één avond uit, om het onderwerp, maar zeker ook omdat het gewoon zo goed loopt.
Ik las dit boek omdat het deel uitmaakt van de shortlist van Het Beste Boek voor Jongeren en snap zeker waarom dit een nominatie is geworden, want wauw; wat een boek. Als de rest net zo goed is als dit, wordt het nog moeilijk kiezen.

Zoulfa Katouh, Zolang de citroenbomen bloeien, Vertaling Merel Leene, Blossom Books, 2022, 392 blz., 9789463493253