Anneke Scholtens – En toch wil ik tekenen!

Een meisje in de hoofdrol in een verhaal ten tijde van de Gouden Eeuw. Dit meisje heeft dromen, heeft ambities. In die tijd, het jaar 1619 waarin Judith boven de weverij van haar vader woont, was dit niet zo gewoon. Je hoorde te doen wat je ouders zeiden en dat was vaak hetzelfde vak uitoefenen dan zij. Dromen uitspreken deed je niet ongevraagd en als je naar school ging, betekende dit dat je ouders rijker waren. Een speciale opleiding kwam bijna niet voor, laat staan voor een meisje.

Judiths oudere zussen bereiden in de weverij het patroon voor dat schilders aanleveren. Ook zetten zij het weefgetouw klaar voor de wever. Judith zou willen meewerken, al die kleuren! Op school leert ze snel en graag. Haar hand tekent vanzelf bloemen bij de sommen. Tijdens een bespreking tussen haar vader en een patroonschilder mag ze onverwacht tekeningen laten zien. Daarna mag ze een opdracht naar het atelier brengen. Ze mag zelfs binnen kijken. Ze weet het nu zeker: ze moet en zal tekenen!

Helaas heeft haar vader andere plannen. Hij heeft een brouwerij gekocht. Ze verhuizen uit de weverij naar een ‘stinkhal’. Thuis waar ze nu tot de gegoede burgerij behoren is Judiths goede humeur weg. Ze moet op school nu leren boekhouden. Haar vader heeft bepaald dat ze op kantoor komt werken. Zij die goed met cijfertjes is en al snel in de gaten heeft dat er iets niet klopt met het kasboek. Hoe gaat zij hier als meisje mee om? Een meisje tussen mannen die haar uitlachen? Ze blijft echter haar droom houden: tekenen! Hoe gaat ze die realiseren als iedereen haar in de gaten houdt voor hobby’s geen tijd is?

Een vlot lezend, leerzaam deel uit de serie Duik in de tijd. Veel aspecten uit die tijd komen aan de orde. Bijv. onderwijs, status, eten en drinken en kleding. Op school kon je de pechvogel toe worden geworpen of met de lat krijgen. Kinderen kregen aangelengd bier i.p.v. melk of water te drinken. Een vel papier vinden we nu gewoon, toen was het een luxe. De tekst van Anneke Scholtens leent zich uitstekend voor begrijpend lezen. De mooie illustraties in kleur van Saskia Halfmouw geven een goed beeld van die tijd. Ook hier kreeg een hondje een plaats (Zoek!). De donkerrode kleur van o.a. het omslag doet denken aan meekrap. Een grondstof die werd gebruikt om kleding en tapijten te kleuren. Een kaartje van Haarlem op het schutblad is een extra.
Het bewijs dat er in die tijd een graag tekende Judith heeft bestaan, hangt in bijv. het Frans Hals Museum en ook in andere musea in Nederland kun je werk van Judith Leyster terugvinden. Een meisje dat haar tijd vooruit was, de eerst meesterschilder! Aanrader.

Anneke Scholtens, En toch wil ik tekenen!, illustrator Saskia Halfmouw, Zwijsen, 2021, 80 blz., 9789048739356