door Op 25 maart 2025 wordt voor de vierde keer De Boon uitgereikt. Een gerenommeerde Vlaamse literatuurprijs in zowel het jeugd als het volwassen genre. De nominaties zijn bekend gemaakt. Beide categorieën kennen een sterke longlist. Een prachtige rij titels, maar wie krijgt een plaats op de shortlist? (een update d.d. 10-01-’25 onder de longlists en winnaars)
Een opsomming hieronder. Vele van ‘kind- en jeugd’ zijn gelezen, zoals altijd is een gelezen titel aanklikbaar om naar een stuk te gaan. Vijf missen nog; twee werden al gelezen voor bekendmaking, drie liggen inmiddels klaar uit de bibliotheek. Het moet lukken om alles gelezen te krijgen voor 10 januari wanneer de shortlist bekend wordt gemaakt. (shortlist is intussen geheel gelezen)
De longlist volwassenen staat onderaan. De ambitie is er om (een gedeelte van) de shortlist te hebben gelezen voordat de winnaar bekend wordt. Voorwaarde is wel dat een boek in huis is of geleend kan worden.
De uitreiking vindt dit jaar plaats in de prachtige Schouwburg van Leuven. Alleen al om daar te zijn is een feestje! En weet je dat Leuven ook geweldige boekhandels heeft met heel ruime sortering? Een kinderboekhandel ook!
Er wordt een winnaar door de vakjury gekozen en er is een publiekswinnaar waarvoor jij online je stem kunt uitbrengen. Voor meer informatie, kijk op de website van De Boon: deboon.be/nieuws – Er is aan de stemming een leuke winactie gekoppeld!
De longlist kinder- en jeugdliteratuur voor de Boon 2025, bekendgemaakt op 29 november 2024
- De grote vloed – Sjoerd Kuyper (Hoogland & Van Klaveren)
- De lijst van Violet Sopjes – David Vlietstra & Yoko Heiligers (Gottmer)
- De spin en de sleutel – Anna Woltz (Querido)
- De weg naar morgenochtend – Joke van Leeuwen (Querido)
- Dichter bij de seizoenen – Bette Westera & Henriette Boerendans (Gottmer)
- Eenbeen – Thijs Goverde (Ploegsma)
- Het grote kippenboek – Evelien de Vlieger & Jan Hamstra (Lannoo)
- Het onvergetelijke verhaal van Reinaert de Vos – Maria van Donkelaar, Martine van Rooijen & Wendy Panders (Gottmer)
- Hotel Kosmos – Yelena Schmitz & Thomas van Hereck (Querido)
- Maksie– Mathilde Stein & Jan Jutte (Lemniscaat)
- Oever – Ludwig Volbeda (Querido)
- Ommouw me – Ted van Lieshout (Leopold)
- Onder de brug – Evelien de Vlieger (Querido)
- Waar is Winter? – Gerda Dendooven (Querido)
- Wat ons nog rest (1) – Wat ons nog rest (2)- Aline Sax (Salto – Standaard Uitgeverij)
De shortlist, de vijf nominaties die kans maken op De Boon 2025 – kind- en jeugd:
- Het grote kippenboek – Evelien de Vlieger & Jan Hamstra (Lannoo)
- Waar is Winter? – Gerda Dendooven (Querido)
- Wat ons nog rest (1) – Wat ons nog rest (2)- Aline Sax (Salto – Standaard Uitgeverij)
- Oever – Ludwig Volbeda (Querido)
- Ommouw me – Ted van Lieshout (Leopold)
De longlist fictie en non-fictie volwassenen voor de Boon 2025, bekendgemaakt op 29 november 2024
- Alles gaat op vroeger terug – Annet Mooij (Prometheus)
- Cassandra – Niña Weijers (Atlas Contact)
- De Bondgenoten – Brecht Evens (Oogachtend)
- De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf – Maria Kager (De Arbeiderspers)
- De kroon met twee pieken – Guido van Heulendonk (De Arbeiderspers)
- De levens van Claus – Mark Schaevers (De Bezige Bij)
- De onzichtbaren – Frank Nellen (Hollands Diep)
- De wereld een lichaam – Melani Reumers (Van Oorschot)
- Het archief – Thomas Heerma van Voss (Das Mag)
- Man maakt stuk – Maurits de Bruijn (Das Mag)
- Mooie Jo – Kristien De Wolf (Borgerhoff & Lamberigts)
- Oroppa – Safae el Khannoussi (Pluim)
- Ossenkop – Manik Sarkar (Hollands Diep)
- Tosca – Maud Vanhauwaert (Das Mag) (wel gelezen, korte notitie zie Shortlist De Bronzen Uil 2024)
- Zevenpoot – Arnon Grunberg & Thé Tjong-Khing (Querido)
De shortlist, de vijf nominaties die kans maken op De Boon 2025 – fictie en non-fictie volwassen:
- De Bondgenoten – Brecht Evens (Oogachtend)
- De levens van Claus – Mark Schaevers (De Bezige Bij)
- Het archief – Thomas Heerma van Voss (Das Mag)
- Oroppa – Safae el Khannoussi (Pluim)
- De wereld een lichaam – Melani Reumers (Van Oorschot)
Van bovenstaande titels liggen er klaar om te lezen of uit te lezen, daarna komt er een stuk.
Een gedachte m.b.t. De Boon-winnaar kinder- en jeugd:
Alle vijf de titels zijn goed, je zou bijna zeggen uniek, in of voor de categorie waarin ze worden ingedeeld. Mooie shortlistkeuzes terwijl een andere titel ertussen uit de longlist ook niet had verbaasd, want wat was er veel te kiezen.
Het informatieve Het grote kippenboek is voor veel kinderen en vast ook oudere lezers leerzaam en vooral prachtig om te bekijken. Waar is winter? vraagt om aanreiken, en bespreking door en met volwassenen. Een kind leert dan verder kijken dan alleen ‘de plaatjes’ en ziet hoe bijzonder een prentenboek kan zijn in alle emoties.
Wat ons nog rest – hierover kun je niet anders zeggen dan: lees het. Laat je meevoeren op het vrije vers. Lees dit indringende verhaal. Een verhaal dat zo broodnodig nog steeds en weer en weer moet worden verteld. Inmiddels staan er twee besprekingen op de website, het zal niet verbazen dat er nog één volgt.
Oever, ja Oever, zo integer en oprecht. Als er eentje De Boon mag ontvangen gun ik het Ludwig alleen al door het puntgave verhaal, door bescheidenheid in persoon, door het perspectief, de omslagillustratie, het kwetsbare en tegelijkertijd het krachtige in opbouw van dit relaas. Oever verdient ook een plaats in de volwassen kast. O-ver-al.
Maar dan staat ook Ommouw me op de shortlist kinder- en jeugd. Een tweede plek op de volwassenshortlist was terecht geweest. Als je wat meer levensjaren op de teller hebt staan, spreekt deze nog meer aan in zowel, de lach, de traan, de weemoed en het troost ook. Ommouw me is wat mij betreft een blijver, welk werk niet van Ted denk je er acuut achteraan. Voor iedere lezer is er een vers dat zal aanspreken, een gedachte die raakt en dat door ‘gewone’ kleding van iemand die je dierbaar is of was.
Een keuze maken uit deze vijf is niet eenvoudig. Het is ook maar net welke leeftijd je in gedachten neemt voor wie het boek passend zal zijn. Maar neem en leer je niet op iedere leeftijd wel iets uit een boek? Moeilijk of niet? En dat je later denkt ‘o ja, dat heb ik daarin gelezen, dát werd ermee bedoeld!’
Gezien de actualiteit in de wereld neem ik er twee dringende uit: Wat ons nog rest en Oever.
Als macht de overhand neemt, heeft de mens in al de facetten geen zeggenschap meer, geen eigen mening die mag worden geuit. Geen schijn van kans als je door de macht als anders of zelfs minderwaardig wordt bestempeld. Jezelf mogen zijn is een groot, zeer groot goed. Het begint met open grenzen in denken, in doen, in alles. Gelijkwaardig worden behandeld is en blijft een nodige strijd.
Voor dit alles heb je vrijheid nodig. Weer: een groots goed. Ook om ‘Oever‘ te kunnen zijn. Daarom schreef ik bij Wat ons nog rest: lees mensen, denk zélf! Want: ‘Als je te lang volgt, / kun je niet meer / zelf / denken.‘
De conclusie moet zijn dat een voorkeur voor een winnaar er niet is. Hoe een politieke stroming, macht, een maatschappelijk landschap kan verwoesten en ooit heeft verwoest is zonder twijfelen in Wat ons nog rest zeer duidelijk verwoord. Hoe angstig is het als je dezelfde ontwikkelingen terugziet in het huidige wereldbeeld?
-> Je hebt veiligheid en vrijheid nodig voordat iedereen zichzelf kan zijn <-
Laten we massaal Wat ons nog rest lezen, bespreken en omarmen zodat we toch echt samen in alle oprechtheid kunnen zeggen ‘Dit nooit weer.’ Dan heeft Oever ook het bestaansrecht, een recht dat ieder mens verdient. Vrijheid is niet vanzelfsprekend.
Hoe mooi zou het zijn dat de ene de juryprijs toegekend krijgt en de ander de prijs van de publieksjury? Stem! Je mag!
= – = – = – =
Kun je niet kiezen? Spoor je huisgenoten of vrienden aan om ook te stemmen! Misschien mag je hun e-mailadres gebruiken?
Ik weet wel hoe ik twee keer kan (laten) stemmen, ieder boek een stem kan geven : -)
En intussen leest die stemmer ook met aandacht het boek, is het ook nog fair, ze zijn allemaal Goed.
= . = . = . =
25 maart 2025 zijn in de Schouwburg van Leuven de winnaars bekendgemaakt:
juryprijzen
Oroppa – Safae el Khannoussi (Pluim)
Wat ons nog rest (1) – Wat ons nog rest (2)- Aline Sax (Salto – Standaard Uitgeverij)
publieksprijzen
De levens van Claus – Mark Schaevers (De Bezige Bij)
Het grote kippenboek – Evelien de Vlieger & Jan Hamstra (Lannoo)
