14 december 2024

Koos Meinderts – Naar het noorden

Een nog steeds actueel verhaal. Kinderen naar een veilige plaats laten gaan ten tijde van oorlog. Het leest vlot en heeft korte hoofdstukken. Prachtig vormgegeven met eveneens prachtige illustraties van Annette Fienieg.

Door een bijna bedrieglijk eenvoudig verteld verhaal weet Meinderts veel uit te drukken en beelden op te roepen. Het verhaal wordt verteld door de ogen van de 11-jarige Jaap. Hij observeert en constateert veel. Bijzondere zinnen zijn er verschillende: ‘Geen kistje maar een schoenendoos voor een naamloos zusje met daarop: zwarte herenschoenen, merk Bata, maat 45. ‘We hebben het hout hard nodig voor de kachel.’ Of: ‘geen oorlog met hem, was al vrede genoeg.

Het Nederland van toen met alle verschillen in provincie, inwoners, taal en geloof maar ook afstanden die anders waren, kunnen worden vergeleken met de migratiestromen uit en in het Afrika/Europa van nu met weer de verschillen tussen landen, inwoners, taal en vooral ook geloof. Op een bepaalde manier is het mooi om stukken tekst van liederen tegen te komen. Het was die tijd.

Kinderen die dit verhaal lezen, zullen meer achtergrondinformatie nodig hebben. Als volwassene haal je eruit dat met ‘het noorden’ Noord-Nederland wordt bedoeld en later ook Friesland door de taal. Ook over hoe er toen gedacht en geleefd werd, vooral m.b.t. geloof en verschil in provincies binnen Nederland. In de laatste hoofdstukken worden er verschillende onderwerpen aangehaald die voor kinderen niet allemaal duidelijk zullen zijn. Het einde vond ik wat abrupt en minder uitgewerkt voor een kinderboek, met name de thuiskomst en niets meer was zoals het was. Het goede, zo goed mogelijke, einde van dit verhaal is voor de leeftijd 9-12 jaar passend. De gedachte kwam boven of enkele (deel)onderwerpen hierin weggelaten hadden kunnen worden, maar juist door alle genoemde punten een uitermate geschikt boek om op te pakken als voorleesboek, samen te bespreken of op te pakken tijdens en ter inleiding van een Tweede Wereldoorlog-project.

Een blijvend mooi verhaal over kinderen in de hongerwinter die in Nederland naar gastgezinnen werden gebracht. Het stemt tot nadenken en kan aanleiding geven tot gesprek. Een eerste opmerking zal vast zijn over hoe er toen contact met thuis mogelijk was zonder alle communicatie van nu. Terecht is hiervoor in 2017 de Gouden Griffel toegekend aan Meinderts.

Koos Meinderts, Naar het Noorden, illustrator Annette Fienieg, Hoogland & Van Klaveren, 2016, 160 blz., 9789089672322

Eén gedachte over “Koos Meinderts – Naar het noorden

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *