door Genomineerd geweest voor de Libris Literatuurprijs en winnaar van De Bronzen Uil. En terecht. Wat vond ik dit een mooie roman!
Over hoe een bepaalde culturele opvoeding doorwerkt in je leven en relaties, ervaringen met verschillende religies binnen een familie, je zinvol voelen op verschillende (werk)plekken of in levensfases, het doorgeven van ervaringen aan een volgende generatie. El-Dardiry vertelt afwisselend over Amir en Nessim, zoon en vader én geeft Alexandrië en De Jansberg een stem.
Amir groeit op in Noord-Limburg, Limburgse moeder, Alexandrijnse vader. Voelt zich ondanks Egyptische vakanties vooral Nederlander die een islamitisch-roomse opvoeding genoten heeft. En dan op het Amerikaanse hoofdkantoor van het consultancybedrijf waar hij werkt direct herkend worden als “zoon van Alexandrië”, door zijn loopje. Zijn vader die hij al lang niet meer had gesproken is kort daarvoor overleden en dat zet een gedachtestroom in gang. “Conformeren of vertrekken”, kameleon of vervellende slang zijn.
Tussendoor komt de jongere kant van Nessim aan het woord, door wiens ogen je een deel van de Egyptische geschiedenis leest. Een liefde met een Joodse, wat eigenlijk niet kan. Vluchten voor het gevoel van liefde, naar Europa, waar hij Amirs moeder ontmoet en het toch weer aandurft. Wel/niet kunnen aarden in een taal met harde g’s. Verscheurd zijn tussen morgenzee en avondland.
Het verhaal voelt niet zwaar aan, ook al komt er nog meer boven nu ik het allemaal opschrijf. ‘Tussen morgenzee en avondland’ is eerder een vriend die met je meegaat op een fijne lange avondwandeling.
“Kon iemand door terug te keren definitief verdwijnen?”
Ramy El-Dardiry, Tussen morgenzee en avondland, Querido, 2023, 384 blz., 9789021463841.
