door Vikingen hebben mijn interesse, waarom weet ik niet goed. De laatste vikingkrijger van Luc Hanegreefs is genomineerd voor de Thea Beckmanprijs 2025 en staat daarom op de longlist. Reden genoeg om dit voor mij nog onbekende boek te lezen.
In het voorjaar van het jaar 885 is een groep jonge Vikingen op weg om hun eerste roofoverval te plegen in het Frankische Rijk. Een aantal Vikingen heeft onderliggende bedoelingen: het vinden van een zilverschat die verstopt is door strijder Asmundr Sigvidsson. Stiekeme bedoelingen komen aan het licht als de reis toch anders verloopt dan gepland.
De laatste vikingkrijger is het vervolg op Vikingbloed. Op de achterkant staat vermeld dat beide boeken los te lezen zijn en die mening deel ik. Voor mij waren er geen onbegrijpelijke scènes vanwege het missen van eerdere informatie en verwijzingen naar een eerder verhaal ben ik ook niet tegengekomen.
Het verhaal wordt verteld door Bragi, de skald, een verteller, aan de personages zelf. Een originele insteek en het fijne is dat het echt aanvoelt alsof dit verhaal ook aan de lezer wordt verteld. Stapsgewijs legt hij uit wie wie is in het verhaal en dat hij later andere personen of gebeurtenissen zal introduceren. Hoewel het duidelijk wordt beschreven en verteld, moest ik toch mijn hoofd erbij houden om de vele namen te kunnen onderscheiden. Dit kan liggen aan de Noorse namen die we in Nederland en België niet gewend zijn. Voor mij hield het in dat ik niet te veel tijd tussen mijn leesmomenten moest hebben om te voorkomen dat ik af en toe terug moest bladeren.
De hoofdrollen in dit verhaal zijn voor Einarr, Hedelin, Hildr en Betto. Daarnaast hebben meerdere familieleden, krijgers en dorpsgenoten een plek in het verhaal. Bragi introduceert ook drie schikgodinnen, drie zussen, die belangrijk zijn in de levenswijze van de Vikingen. Deze schikgodinnen worden ook wel de Nornir genoemd, ze spinnen de draden van het lot van de stervelingen. Het zijn Udr (het verleden), Verdandi (het heden) en Skuld (de toekomst) die van bovenaf de situatie van Einarr, Hedelin, Hildr en Betto bekijken. Als laatste god wordt ook Loki, de onruststoker/plaaggeest voorgesteld.
Deze verhaallijn is een toevoeging aan het verhaal, zeker omdat religie en het dagelijks leven in deze tijd nauw verbonden zijn met elkaar.
De laatste vikingkrijger lees je vanuit de vijf wisselende perspectieven van Hedelin, Hildr, Betto, de godinnen en Bragi. De tijdlijn is voor de lezer helder doordat maand, jaar en plaats bij ieder hoofdstuk wordt weergegeven. Perspectiefwisselingen binnen een hoofdstuk worden met onderscheidingstekens aangeduid, dat is fijn, want vanwege alle namen is het soms even nadenken vanuit wie je leest. Voor soepelere overgangen hadden auteur en uitgeverij er misschien voor kunnen kiezen om bijvoorbeeld het perspectief van de godinnen cursief weer te geven en minder personages te verwerken in het verhaal.
De schrijfstijl van Hanegreefs is vlot en bevat toegankelijk taalgebruik voor de 12+ lezer. Het verhaal bevat een paar spannendere scènes én de sfeer wordt goed neergezet. Voor mijzelf voelde de opbouw trager en het einde sneller waardoor balans en (meer) spanning mist.
Persoonlijk zou ik De laatste vikingkrijger niet omschrijven als een heel spannend verhaal over een eerste rooftocht. Het gaat voor een groot deel ook over een stuk familiegeschiedenis en het rechtzetten daarvan door de, op dat moment, laatste generatie. Het verhaal kan wel de lezer aan het denken zetten door de verwerkte thema’s, o.a.: goed en kwaad, slaven, bastaardkinderen, wraak en arm en rijk, hiërarchie in families en op schepen.
Bij ieder historisch verhaal, zeker over een bepaalde tijdsperiode of volken, vind ik het een toevoeging als de auteur meer achtergrondinformatie geeft. Bijvoorbeeld hoe interesse voor het verhaal en/of tijdsperiode is ontstaan, maar ook een woordenlijst met in dit geval gebruikte Vikingnamen- en termen. Ik kon niet altijd voldoende uit het verhaal halen wat met gebruikte Vikingtermen werd bedoeld. Voor mij zou het verhaal completer voelen als deze informatie achterin zou zijn opgenomen, ook omdat ik denk dat dit boek vooral door de geïnteresseerde lezer opgepakt wordt die dus meer zou willen weten.
Als laatste deed dit verhaal over de Vikingen mij denken aan de spannende serie De Broederband van John Flanagan. Wel meer fantasy en dus minder historisch onderbouwd en zonder specifieke jaartallen, maar de manier van leven en hiërarchie komt overeen.
Alles bij elkaar is de insteek van De laatste vikingkrijger origineel, schrijft Hanegreefs vlot, zijn de Vikingen blijvend interessant, is de combinatie tussen verhalend en historie/feiten fijn, maar miste er uiteindelijk voor mij meer uitwerking, spanning en balans.
Luc Hanegreefs, De laatste vikingkrijger, Clavis, 2024, 203 blz., 9789044854916
