door De griffels en penselen van 2025 zijn bekend! 12 Zilveren Griffels en 8 Zilveren Penselen.
Woensdag 18 juni is een mooie lijst gepresenteerd met voor velen bekende en vast ook minder bekende titels.
Van deze met zilver bekroonde titels zijn er een groot aantal gelezen en of besproken door de lezers van Lezersgoud.
Tijd voor een opsomming naar de lijst die door CPNB bekend is gemaakt. Zie voor meer informatie de CPNB-website.
Een opsomming met zoveel als mogelijk aanklikbare titels die in aanloop naar de bekendmaking van de Gouden Griffel en het Gouden Penseel zal worden aangevuld met besprekingen. Een paar ontbrekende zijn al gereserveerd in de bibliotheek waarvan in de zomer ook een stuk online zal komen.
De Gouden Griffel en de Gouden Penseel worden bekendgemaakt (zie onderaan) voor de start van de Kinderboekenweek 2025 (1 t/m 12 oktober) en uitgereikt op het Kinderboekenbal op 26 september.
Zilveren Griffels
tot zes jaar
Pim Lammers, Een ongelooflijke gevaarlijke leguaan (Querido), ill. Natascha Stenvert *)
Jarvis, Vogel en Beer – De picknick en andere verhalen (Gottmer), vert. Tjibbe Veldkamp
zes tot negen jaar
Margreet de Heer, kip en kat (Zwijsen) *)
Jef Aerts, Roversjong (Querido), ill. Martijn van der Linden
negen tot twaalf jaar
Mariska Overman, De zomer die alles was (Kluitman), ill. Esther Leeuwrik *)
David Vlietstra, De lijst van Violet Sopjes (1) en De lijst van Violet Sopjes (2)(Gottmer), ill. Yoko Heiligers
Jason Reynolds, Patina (Condor), vert. Maria Postema
twaalf tot vijftien jaar
Dirk Weber, Welkom thuis, chrononauten (Querido)
Ludwig Volbeda, Oever (Querido)
informatief
Lida Dijkstra, De wonderverteller (Luitingh-Sijthoff), ill. Djenné Fila
Lotte Stegeman, Slimmer dan je denkt (Luitingh-Sijthoff), ill. Mark Janssen *)
Poëzie
Maria van Donkelaar, Het onvergetelijke verhaal van Reinaert de vos (Gottmer), ill. Wendy Panders
Zilveren Penselen
prentenboeken
Natascha Stenvert, Een ongelooflijke gevaarlijke leguaan (Querido), tekst Pim Lammers *)
Victo Ngai, De wens (Mondo), tekst Mu’o’n Thi Van, vert. Hans & Monique Hagen
geïllustreerde kinderboeken
Jeska Verstegen, Donsdag (Lannoo), tekst Kristien Dieltiens
Jon Klassen, De schedel (Hoogland & Van Klaveren), vert. Berd Ruttenberg
informatief
Elena Bulay, Je hond en jij (Querido), vert. Robbert-Jan Henkens *)
Jan Hamstra, Het grote kippenboek (Lannoo), tekst Evelien de Vlieger
geïllustreerde jeugdboeken
Djenné Fila, De wonderverteller (Luitingh-Sijthoff), tekst Lida Dijkstra
Amanda Chanfreau, Het hart van een giraf is ongelooflijk groot (Lannoo), tekst Sofia Chanfreau, vertl. Sophie Kuiper *)
*) deze titels zijn wel gelezen
Nadat alles is gelezen, niet over alles verschijnt een bespreking, gaan we nadenken welke twee titels kanshebbers zijn voor goud. Vertalingen komen hiervoor niet in aanmerking. **)
Zie ook Kinderboekenweek 2025 voor thematitels en andere tips passend bij thema.
**)
Een gedachte neerzetten over de winnaars is en blijft lastig. Een jury maakt onderbouwde afwegingen, kijkt met andere blik of met motieven die mee kunnen spelen dan jijzelf. Want ook: wat is vernieuwend, origineel, wat is nodig in deze tijd? Daarom: de keuze van de jury is dé griffel, is dé penseel.
Inmiddels durf ik te zeggen dat ik aardig wat ervaring heb in de kinder- en jeugdboekenwereld. Als een boek niet gelijk pakt, het dag na dag wordt meegesleept ‘want moet het nog uitlezen’, dan klopt er ergens iets niet. Is het schrijfstijl, is het overdadig taalgebruik, te uitweidend of te veel aan onderwerpen, is het wel passend bij de doelgroep, hoe is het door promotie in de markt gezet, kan het redactie zijn of zelfs en helaas komt dit vaker voor dan je denkt: taal- en grammaticafouten. En dit alles is echt iets anders dan smaak.
Als ik een boek oppak voor een recensie staat altijd de vraag voorop: is het een écht kinder- of jeugdboek? Niet eentje uit het een nieuwe genre ‘jeugdboek voor volwassenen’. Naast dat ik direct een groep kinderen of een bepaald type lezertje in mijn hoofd moet hebben. Om op ‘smaak’ terug te komen: illustraties kunnen bepalend zijn hoe jij een boek ervaart, maar ook daarbij geldt dat je voorbij je eigen gevoel moet kijken. Zie de illustrator met de eigen doordachte stijl en weergave. Zie het kind dat deze tekeningen wel aanspreekt! En daarmee is het van waarde dus goed.
Bij een aantal Zilveren Penselen en Zilveren Griffels heb ik geen bespreking geschreven. De reden kan zijn dat er al ontzettend veel over is geschreven tot gehypet aan toe. Een reden kan ook iets van bovenstaande zijn, dat ik er wel iets van vond, maar ook simpelweg de ontbrekende tijd of dat een boek terug moest naar de bibliotheek.
Soms heb je bij het dichtslaan van een boek een spontane gedachte, soms zeg je die hardop.
Met betrekking tot genomineerden voor de Gouden Penseel of Gouden Griffel heb ik er verschillende uitgesproken.
Hiervan is verwerkt in besprekingen, soms noem ik het ‘lezersgoud’. Vier keer bij de kanshebbers, zowel in kind als in jeugd, één schreef ik niet zelf over.
Eén had na een eerste aanblik al een voorsprong, de reis duurde even, is een tijdloze, voor jonger en ouder, alles klopt.
Een toegankelijke voor veel kinderen, bijzonder avontuur of verhaal met diepere laag, de benadering en de nuance: ‘goed boek’.
Een andere was nog niet binnen of het werd al gelezen, eentje uit ook een buitencategorie, niet in het minst door de illustraties.
Eén heel duidelijke – zo zuiver, zo oprecht, zo authentiek – was na de laatst gelezen bladzijde: ‘dit is dé griffel’.
Voor wie het nog niet duidelijk is, dit zijn mijn spontaan genoemde: Oever (Griffel), De wonderverteller (Griffel/Penseel), De lijst van Violet Sopjes (Griffel) en Donsdag (Penseel).
Ik gun het werkelijk al deze makers, wat betreft Gouden Griffel in de huidige tijd: Oever.
De Gouden Penseel vind ik zo mogelijk nog lastiger. Want hoe fijn reageren kinderen op Een ongelooflijke gevaarlijke leguaan? En hoe knap is geïllustreerd Het grote kippenboek? Om bij mijn vier genoemde én genomineerde titels te blijven, Jeska of Djenné, hun werk is origineel, totaal eigen in handtekening, concept en toepassing van materiaal. Beiden ontvingen eerder deze Penseel, resp. voor Het touw en de waarheid en Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen.
In een tijd waarin het nodig kan zijn om even te verdwijnen uit de actualiteit in goed vertelde verhalen en in tot de verbeelding sprekende illustraties ga ik dit keer voor: De wonderverteller.
Is het een andere: aan de rij titels is niet zonder reden resp. een Zilveren Griffel of Penseel toegekend. En dit uit een enorm aanbod dat per jaar wordt uitgebracht en titels die voor de prijzen worden ingezonden. Mooie aandacht voor een noodzakelijke dagelijkse verrijkende activiteit: lezen!
p.s.: het kan ook nog een dubbelslag worden, 2 keer zelfs, hoe gaaf zou dat zijn!
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
De GOUDEN winnaars!!!
Bekendgemaakt in het Jeugdjournaal van woensdag 24 september 2025.
Dé griffel voor De wonderverteller van Lida Dijkstra (Luitingh-Sijthoff), ill. Djenné Fila
Dé penseel voor Een ongelofelijk grote, ongelofelijk gevaarlijke leguaan, ill. van Natascha Stenvert (Querido), aut. Pim Lammers.
Van harte gefeliciteerd!
De wonderverteller erbij! Lida een Gouden Griffel! Een flink oeuvre en juist met deze die van voor tot achter klopt een zo mooie bekroning naar Friesland.
En de leguaan, had er bijna niet op durven hopen dat er een prentenboek bekroond zou worden, heel erg fijn. En hoe mooi dat Natascha een zo mooie bekroning krijgt voor deze én al haar werk. Zo gegund aan beiden, prachtig.
Oever die ik direct noemde na lezen niet de Gouden, wel de Woutertje Pieterse Prijs én een Zilveren Griffel. Of De wonderverteller dus als Gouden Penseel. De afwegingen zullen er vast zijn geweest tijdens de gesprekken van de jury. Mooie keuzes voor veel kinderen gemaakt! Het boek viert feest!
