Kees de Boer – Tijgerlezen, Cowboy in de bank

Wat een geweldige nieuwe tijgerlezen heeft Kees de Boer getekend èn geschreven. Alles zit er in wat je bij een goed kinderboek wenst; van grappig tot volle lach en beetje spannend tot bijna ontroerend. Zelfs de naam van de stoere cowboy is treffend gekozen.

Tegen zijn ouders zegt Jop dat hij een bank gaat overvallen. Vanzelfsprekend zeggen zij dat hij dat niet mag doen. Toch gaat de cowboy met de van sint gekregen outfit op zijn step ervandoor, mama roept hem nog na op tijd voor de warme hap te zijn.
De bank is groot en Jop vraagt zich af ‘Is er zoveel geld?’ waarna hij kinderlijk veronderstelt dat als je daar werkt je heel goed moet kunnen tellen, omdat je ál dat geld moet tellen.
Hij loopt vastberaden met zijn waterpistool en hoed in de hand naar binnen, maar het is druk en neemt plaats aan de leestafel. Terwijl hij wacht zoekt hij naar de Donald Duck, want die hebben ze thuis niet. Tevergeefs, wel een autoblad en iets over geld waarbij Jop allerlei dingen opmerkt. Wat kan hij allemaal doen met het geld dat hij straks zal hebben?

Jop is een jongetje dat werkelijkheid en fantasie nog niet helemaal kan onderscheiden. Hij imiteert zijn filmheld Luuk Lef in zijn handelingen waarmee aangeduid kan worden wat het effect kan zijn van beeldmateriaal in de media.
Als Jop met lage stem roept: ‘Dit is een overval!’ wordt hij niet serieus genomen door het management van dit bankfiliaal. De volwassen man die later in het verhaal voorkomt krijgt wel direct de volle aandacht, terwijl Jop als kind in zijn onschuld als enige op deze man-in-nood durft af te stappen en hem letterlijk ontmaskert.

Hoe naïef Jop ook lijkt of is – soms valt hij uit zijn rol met hogere stem – hij constateert en observeert in alle drukte een en ander zoals de tompoes met slagroomtoef en een auto die op limonade rijdt i.p.v. benzine. Associërend reageert hij impulsief dat hij naast geld ook taart wil en is hij de eerste die het initiatief neemt tot een inzamelingsactie. Waarom iedereen zo blij doet terwijl hij stout is ontgaat hem dan weer even. Hij vraagt zich wel of er altijd op deze manier actie wordt ondernomen, ‘Het is de eerste keer dat hij een bank overvalt.’

Dit verhaal met tekst voor een jonge lezer lees je als volwassene ook niet voor zonder in de lach te schieten, wat een droge humorlogica. Je leest dat dit eerste keer is dat Jop een bank overvalt –  alsof het een beroep is. Als Jop wordt gevraagd of hij een bankovervaller is, antwoordt hij bevestigend met ‘klopt’ en zwaait vervolgens met het nepwapen: ‘Er komt een beetje water uit.’ Je ziet het voor je gebeuren.

Een ander aspect dat wordt aangezwengeld is dat te pas en te onpas bedrijven de aandacht proberen te vangen in de media, enkel en alleen voor reclame en meer klandizie. Even een foto nemen voor sociale media – zonder toestemming te vragen, slingers worden uit de kast getoverd. Zelfs de agent wordt gevraagd of hij al klant is. Voor de opgetrommelde verslaggever heeft Jop niet veel tijd want hij moet op tijd thuis zijn voor de warme hap, zijn lievelingshutspot nog wel.
Het zogezegd zielige verhaal is ietwat over de top, maar laat ook zien dat kinderlijk enthousiasme situaties kan verlichten en dat als iedereen een steentje bijdraagt er grote dingen bereikt kunnen worden. Dat de opgedirkte tompoes hem herkent doet hem weinig, het brengt hem bijna op ideeën voor nog zo’n leuke activiteit!

De tekeningen geven het verhaal in woorden ook een verhaal in beeld. De oplettende kijker ziet bij het uitzwaaien iets uit de brievenbus steken: er wordt naast een boek ook een krant gelezen in dit huis. Een kleine vooruitwijzing naar het geweldige eind. Laat je door je kinderen verrassen! In het straatbeeld zie je paaltjes voor een elektriciteitskast en details als een uithangbord, naambordjes of een klok bij de wachtruimte die iets vertellen over de context/het verhaal of aanleiding kunnen zijn tot een gesprek over bijv. straatinrichting of een semiopenbare ruimte. De tekening van Jop staand aan de tafel is eveneens veelzeggend, maar ook de laatste paginagrote illustratie laat zien dat Jop met spelmateriaal een situatie met fantasie naspeelt.

Er lijkt aan het eind een aanwijzing te zijn voor een volgende Jop-heldenverhaal. Misschien met een rolletje voor de schattige hond Fien?

Je kunt niet anders dan fan zijn van dit fantastische verhaal vol onderwerpen, heerlijke humor, doordachte fantasie en sterke taal. Een geweldig boek voor zowel beginnende als gevorderde lezers. Een echte Kees de Boer. Een tijgerlezen voor iedereen.

Kees de Boer, Tijgerlezen Een cowboy in de bank, Querido, 2024, 80 blz., 9789045129587