door Met een aantal lezers mocht ik deelnemen aan de leesclub van dit boek. Het bijzondere was dat daar een live online leesclub bij hoorde met Enrico Galiano zelf. Heel tof en bijzonder om hem te horen praten over het boek, personages, keuzes en nog veel meer.
Michele, 18 jaar, was een veelbelovende keeper tot de Big Bang. Het moment dat hij in één klap blind werd door een auto-ongeluk. Geen voetbal meer in zijn hand, maar een blindenstok. Nina, 17 jaar, is hoogsensitief en sinds het overlijden van haar vader woont ze alleen met haar strenge moeder. Ze leren elkaar kennen tijdens hun dagelijkse treinritten naar school en worden verliefd. Op een dag verbreekt Nina alleen alle contact. Michele is radeloos.
Michele ziet niet zoals wij zien, maar ziet met zijn gedachten, geluiden, aanrakingen en geur. Hij is niet blind, hij is niet-ziend. Ondanks dat hij niet ziet, wil hij wel gezien worden. Al snel viel mij op dat het perspectief van Nina alleen dialoog bevat en het perspectief van Michele beschrijvingen, gedachten én dialoog. Hoewel je vanuit twee personages leest, gaat dit verhaal voornamelijk over Michele. Het is daarom logisch en mooi dat Nina’s perspectief alleen dialoog bevat, Michele hoort haar namelijk alleen maar. Achteraf viel mij op dat de verhaallijn van Nina van Nina van heden naar verleden loopt en die van Michele van verleden naar het heden. De manier waarop beide lijnen weer bij elkaar komen is mooi.
Met dezelfde poëtische schrijfstijl als in De bijzondere woorden van Gioia schept Galiano een realistische wereld waarin Michele en Nina leven. De schrijfstijl moet je liggen als lezer denk ik, mij zette het in ieder geval aan het denken. Daarbij kun je bijna niet om de goede vertaling heen van Ada Duker en Henrieke Herber. Gezien de poëtische zinnen of bepaalde woorden in dit verhaal die zo goed overkomen in het Nederlands, is dit heel goed gedaan.
Na de contactbreuk laat Nina een tatoeage zetten en ze vertelt Flo, de tatoeerster, over hun ontmoeting. Flo ontdekt dat Nina iets achterhoudt en uiteindelijk besluit Nina dit te vertellen aan haar. Dit is ook het moment in het verhaal dat ik niet helemaal aan zag komen. Dit plot deed me sterk aan een ander boek denken met een blind personage en ik vind het knap dat beide verhalen enigszins op elkaar lijken, maar beiden zo verschillend zijn.
Net als in zijn debuut speelt een docent in dit boek een kleine, maar belangrijke rol. Galiano is zelf docent en ondanks dat ik dat niet weet, denk ik dat hij op deze manier ook een beetje van zichzelf in het verhaal verwerkt.
In mijn hele lezende leven heb ik al tientallen boeken gelezen, maar nog nooit was er een boek waarin ik mij zo herkende in een personage als Nina. Niet in alles wat zij meemaakte, maar wel de beschreven momenten over orchideekinderen en paardenbloemkinderen. Orchideeën die alles opzuigen aan gevoelens en gedachten van anderen, paardenbloemen die overal maar (vanzelf) kunnen groeien en die niet lijden onder een blik meer of minder. Zelf heb ik er nooit iets meegedaan, want ik weet dat ik gevoelens snel oppak, net als dat prikkels soms hard binnenkomen, dat ik ontzettend veel dingen onthoud en dat ik niet alles even gemakkelijk loslaat. Vermoeiend. Ik weet dat veel meer mensen, ook lezers, dit hebben, maar toch is het fijn om te weten dat ik niet de enige ben.
“Het betekent dat niets van je afglijdt, dat je alles onthoudt, dat alles onder je huid gaat zitten. Geen woord, geen komma, je vergeet niets, en het is verschrikkelijk om nooit iets te kunnen vergeten. En het is ook vervelend omdat iedereen altijd “Ach joh, laat toch gaan!” zegt als er iets is waardoor je je ellendig voelt. Maar hoe moet dat, als je alles voelt, als alles binnenkomt? Leer me liever hoe ík weg kan gaan, ver weg kan gaat. Je herinnert je álles, registreert alles, let er altijd op dat anderen zich niet naar voelen, juist omdat je weet hoe dat is, alleen zijn anderen bijna nooit zo oplettend als jij.”
Dit maakt, in combinatie met het mooie verhaal, de wijsheden, de levenslessen, de vergelijkingen en mooie schrijfstijl dat ik dit boek ontzettend mooi vind. Een verhaal heeft twee kanten en dat laat Galiano in dit liefdesverhaal goed zien. Met heel veel liefde geef ik dit boek graag meer dan vijf sterren. Dit boek gaat op mijn favorietenplank.
Een aanrader voor young adults, maar zeker ook voor volwassenen. Ik gun iedereen zo’n soort boek en vooral een boek van Galiano.
Enrico Galiano, Sterker dan elk afscheid, Vertaling Ada Duker en Henrieke Herber, Luitingh Sijthoff, 2020, 382 blz., 9 789024 590131
Deze recensie verscheen eerder op De Leesfabriek.
