Lees, zie en vóel! Interessant en prachtig
‘Samen lukt het ons om de wereld mooier te maken voor alle dieren, overal.’
Na deze zin uit het voorwoord speciaal door Jane Goodall geschreven volgt overzichtelijk een dertigtal bladzijden met algemene informatie over de dierenwereld en de natuur. Bijv. wat is antropomorfiseren? In ‘de ontdekkingen van Darwin’ lezen we over zijn leven en welke werelddelen hij aandeed met de HMS Beagle. Op de Galápagoseilanden zag hij schildpadden die er op andere plaatsen wezenlijk anders uitzagen. Hij schreef daarna een boek waarin is beschreven hoe mens en dier hun emoties tonen. Een foto van een pagina hieruit is opgenomen. Je leest over observeren, lichaamstaal en geluiden interpreteren in ‘hoe we weten wat we weten’. Niet alles is te zien of te horen waardoor je wat je niet ziet niet zeker kunt weten. Jan van Hooff wordt hierover geciteerd in ‘twee kanten van een munt’ m.b.t. emotie en gevoel.
In de hoofdstukken daarna zijn verhalen gekoppeld aan een dier of diersoorten behorend bij een emotie als jaloezie, angst, boosheid, empathie en liefde. Diezelfde emoties worden vervolgens gekoppeld aan de menselijke wereld: ‘Zie jij wat wij voelen?’.
De auteur vertelt meermaals over bijzondere ontmoetingen tussen mens en dier, bijv. met chimpansees en beroemd geworden dieren zoals de hond Hachiko. Ook mooie onbekende verhalen komen aan bod. In een experiment n.a.v. een octopus die een haaienaanval overleeft wordt aangegeven dat octopussen pijn kunnen ervaren. Volgens eenzelfde soort experiment is ontdekt dat vissen pijn kunnen hebben. De uitkomst van dergelijke experimenten kunnen gevolgen hebben voor de consumptie- en vangstregels door de mens.
De lezer komt regelmatig een camera-pictogram tegen in de teksten. Er wordt dan verwezen naar de website van de auteur waar video’s staan die zij voor dit boek bekeken heeft. Tijdens het lezen is het handig de website erbij te houden, maar juist erna bekijken kan ook aan te raden zijn waardoor de geboeide en geconcentreerde aandacht behouden blijft. Ook vind je op de website een uitgebreide bronnenlijst.
Stegeman sprak verschillende wetenschappers over diersoorten en verwerkte hun inbreng met daarbij eigen ervaringen in een rijk informatief boek. Een toevoeging zou kunnen zijn om te vertellen welke (gedrags)bioloog welke diersoort binnen zijn/haar expertise heeft waardoor duidelijk is naar welke dieren veel of juist weinig onderzoek wordt gedaan. Het geheel geeft in een mooi verzorgde lay-out een zeer boeiende wetenschappelijke kijk op de dierenwereld.
De levensechte illustraties van Mark Janssen zijn schitterend vol gevoel. De emotie spat er vanaf in expressie, kleur en detail. Van omslag tot de indrukwekkende leeuw bij de bronnenlijst blijf je geboeid bladerend kijken of kijkend bladeren. De realistische weergaven zijn op mooie wijze geïntegreerd in de teksten, zowel groot als in detail. De slak, de chimpansee, de raaf, de ratten of de parkieten zijn allemaal prachtig maar de vissen zijn goud! Om in te lijsten zo mooi.
In fascinerende levendig vertelde verhalen leer en lees je over een bijzondere gevoelswereld. De interessante dierenwereld waarin emoties als rouw, liefde, pijn, afschuw of blijdschap bestaan en daardoor veel overeenkomsten heeft met de mensenwereld. Een boek om dieren beter te begrijpen. Een boek om vaker op te pakken. De wereld mooier maken voor dieren. Lees, zie en vóel!
Aanrader voor alle leeftijden vanaf ong. 9 tot 10 jaar.
Lotte Stegeman, Ik voel ik voel wat jij niet ziet – over jaloerse apen, bange honden en schatten van ratten, Illustrator Mark Janssen, Luitingh-Sijthoff, 2022, 112 blz., 9789021031613