door In Zonder titel lezen we over Joshua. En Joshua rouwt. Niet omdat er iemand dood is. En niet omdat zijn ouders gescheiden zijn. En ook niet omdat zijn zus Kaat niet meer bij hem woont, maar bij hun moeder. Joshua rouwt omdat zijn vriendschap met Zivan voorbij is. In zijn hoofd niet, maar in realiteit wel.
Zivan was Joshua’s allerbeste vriendin. Ze deden alles samen. Maar nu is dat niet meer zo, omdat Zivan terug naar Irak is. Daar wordt ze uitgehuwelijkt aan haar neef. Hij bericht haar veel, ze komt veel online, maar reageert nergens op. Zijn gevoelens rondom haar vertrek verwerkt hij middels tekenen. Joshua is een echte kunstenaar. Sergio, de, zoals Josha het zelf zegt, aanvoerder van een groep kansloze hangjongeren waarbij hij sowieso een keer gezeik gaat krijgen, pakt opeens zijn schetsboek af. Sergio wil een tattoo, het liefst die van de best gelukte wolf. Dat kan niet, want dat is Joshua’s dier. En het geitje; dat is van Zivan. Op jacht naar een nieuwe goede tattoo en uit belangstelling voor Joshua’s werk komt Sergio langs, en zo ontstaat een verstandshouding tussen de twee, waar Dylan ook bij hoort. Want Dylan, die hoort bij Sergio. De heren wekken elkaars interesse en delen zo levensverhalen, omvat met een hoop dingen die ook niet verteld worden, waardoor dan weer onbegrip of ruzie ontstaat.
Verder komt er ook een aantal andere onderwerpen in het boek voor, zoals de scheiding van zijn ouders. Het is bij wijze van spreke verfrissend om te lezen dat de scheiding an sich niet dramatisch is verlopen en daarme niet het hoofdprobleem is van dit boek, maar er wel andere zorgen bij komen. Zoals het missen van zijn zus, of dat zijn ouders niet gezamenlijk op gesprek willen komen bij een leerkracht, waardoor wederom zijn zus dit gesprek voert.
Tevens komt goed in dit boek voor waarom schelden met kanker kwetsend kan zijn voor jongeren, zonder dat het belerend verwerkt is.
Ik heb eerst Neem nooit een beste vriend gelezen, en daarna pas Zonder titel. In principe zijn de delen goed los te lezen, maar zou ik wel aanraden Zonder titel eerst te lezen. Dan krijg je veel meer achtergrond over het verlies van Zivan, maar ook over het aangrijpende verhaal van Dylans zusje.
Een belangrijk besef staat op de pagina’s voor het verhaal echt begint: ‘Dit boek is gedeeltelijk gebaseerd op het levensverhaal van Zivan en haar tante Shanya, twee buitengewoon inspirerende vrouwen wier echte namen ik helaas niet kan noemen. Mijn respect voor, en dank aan hen is zeer groot.’ We mogen niet vergeten dat uithuwelijken nog steeds gebeurt en de schaal waarop dit gebeurt soms ook toeneemt.
In dit verhaal komt ook het belang van een betrokken leerkracht naar boven, die je vertrouwt, of andere naaste familieleden die voor je klaarstaan. En het belang van dat iemand die extra stap zet.
Dat Erna Sassen een boek kan schrijven dat passend is bij de leeftijd, maar ook vlot en niet belerend is, bewijst ze met Zonder titel. En ook; dat niet alles goed komt. Maar dat dat niet hoeft te betekenen dat niet alles verdrietig of slecht blijft. De illustraties van Martijn van der Linden zijn echt aanvullingen op dit verhaal en laten af en toe de wanhoop van Joshua zien, of zijn andere gevoelens in dit boek. Het is dan ook echt aan te raden dit boek te lezen, zodat je de afbeeldingen niet mist.
Erna Sassen, Zonder titel, illustrator Martijn van der Linden, Leopold, 2021, 224 blz., 9789025880958
Meer besprekingen op Lezersgoud van dezelfde schrijver:
Zonder titel – Erna Sassen (2)
Erna Sassen – Zonder titel (1)
Dit is geen dagboek – Erna Sassen
Neem nooit een beste vriend – Erna Sassen (1)
Neem nooit een beste vriend – Erna Sassen (2)
