door De sfeervolle omslagillustratie geeft een vermoeden van wat er aan de hand is. Een dansende beer, gekleurde herfstbladeren en een muisje met hangende oortjes ernaast. Maar wat is er echt aan de hand? En wat doet die mand erbij?
Beer hield van de herfst.
Hij hield van de kou in de lucht.
Hij hield van de wind in zijn vacht.
Hij hield van het geritsel van de vallende blaadjes.
Het is herfst. Beer heeft met dit zonnige herfstweer helemaal zin om eropuit te gaan met Muis. Het mandje van het omslag is de terugkerende picknickmand die al klaar staat, met appels, boterhammen met pindakaas, koeken én niet te vergeten: twee augurken. Het is enkel wachten op het geklop-klop-klop van Muis. Hij wachtte, en hij wachtte nog wat langer. Eerst moppert Beer, maar dan ….. waar blijft Muis toch? Beer besluit zijn vriendje tegemoet te lopen. Het waait flink, zo erg dat een augurk uit de mand erdoor wordt meegenomen! Zou kleine Muis ook zijn weggewaaid?
Wat is er?’ vroeg Beer.
Muis raapte een eikeltje op van de grond.
‘Ik denk …’ zuchtte Muis. ‘Ik denk dat ik somber ben.
Beer vindt Muis ineengedoken moederziel alleen op een boomstronk. Hij zit daar een potje sombertjes te zijn, terwijl de herfst zo fijn is met het kleurige vallende blad – vindt Beer dan. Muis mist de zomer met alle vogels en bloemen. Opvrolijktrucjes mogen niet baten. Beer zet de picknick klaar, breekt zelfs de ene augurk in tweeën, maar niets helpt. Muis houdt er gewoon niet van als dingen weggaan. En dan begint het te regenen, het wordt een modderboel. Het weer slaat om, het humeur van beiden ook.
Een herfstdag voor Beer is een erg mooi prentenboek waarin een herkenbaar thema, de herfstblues, op een fijne wijze wordt opgepakt. Een verhaal over elkaar steunen en helpen, perspectieven en emoties. In de tekst vele begrippen en woordenschat, kortom het boek is rijk aan taal. Zeer fijn vertaald door Berd Ruttenberg, want je merkt niet dat het oorspronkelijk in het Engels is verschenen. Alleen de augurk als traktatie zou een vraag kunnen oproepen.
De mooie aquarelachtige illustraties passen niet alleen door kleurkeuze bij de herfst, de dynamische illustraties laten je de wind voelen en je ziet het blad bijna werkelijk vallen. Dat het geen hoogzomer meer is, zie je aan de al kale bomen of mogelijk ook omdat Beer een sjaal om heeft en de wanten er al hangen. De op de voorgrond geplaatste details als een klok, de mand of het eten hebben een functie en zijn duidelijk te benoemen door kinderen. Voorwerpen meer op de achtergrond zijn vager in kleur, maar door contouren nog wel herkenbaar. De emoties zijn goed af te lezen van de houding van de dieren of de snuitjes als je die kunt zien. De illustratie bij ‘Muis keek naar een regendruppel die van het puntje van zijn neus viel’ is in alle treurigheid geweldig. En natuurlijk ook die ene plaat waarop alles verandert.
De vrienden die zowel in grootte als in beleving van de seizoenen tegenpolen zijn, voelen wel veel empathie voor elkaar. Ze steunen elkaar door dik en dun ondanks de verschillen, doen zonder eigen belang iets voor de ander en zoeken een manier waarbij elk zich comfortabel voelt. Door vertelwijze in zowel tekst als beeld kun je je inleven en schiet je spontaan in de lach als er een uitglijder wordt gemaakt. Het dan vergrote lettertype helpt vanzelf enorm hoe je dan gaat (voor)lezen. Daarna zie je hoe Muis van verdrietig van voorzichtig naar uitbundig ziet veranderen. Het onverwachte niet geregisseerde geeft spontane opbeurende vrolijkheid.
Een herfstdag voor Beer is een dag die verloopt van erg tot erger en uiteindelijk uitmondt in een warme dag vol genoeglijke vriendschap. Vaak voorlezen, en telkens opnieuw beginnen tijdens sombere herfstdagen. En natuurlijk dan op zoek naar dwarrelende zaadjes: Geweldig, het lijkt wel een helikopter.
Wat een warm tijdloos verhaal! Met een pláátje als slot.
Bonny Becker, Een herfstdag voor Beer, illustrator Kady MacDonald Kenton, vertaler Berd Ruttenberg, Hoogland & Van Klaveren, 2025, 48 blz., 9789089674746
00-04 jaar / 04-09 jaar / Jeugd / Prentenboek
