door Een rood rond montuur, glazen glanzend als glas, twee ronde ogen met grote pupillen en een paar oortjes is wat je ziet van Beer op het omslag. Meer is het niet en gelijk is het ook alles waar het om draait. Kijken en denken te zien. Een nieuwe Leo Timmers staat garant voor creativiteit, humor en verbeelding.
Vervolgens op het schutblad: een kartonnen bril staand op een hoofd kwijt in het haar. Dé bril uit vroeger speeltijden van menig ouder en hilarische verhalen komen boven voordat zelfs het fantastische titelblad is bekeken, laat staan het verhaal.
Het titelblad met het huis van Beer geeft aanwijzingen waarvoor je een bril nodig kunt hebben en is een verhaal op zich. Bij niet goed zien, maar is dit voor het fijnere (hand)werk dichtbij of het grotere zichtwerk veraf? Verziend of bijziend? Om wat speldenprikken uit te delen: een stapel leesboeken op de kast, schaar en draad en een hamer voor reparatie of nieuw materiaal. Beer houdt van netjes, de tuin is verzorgd, de rommel zit in de afvalbak, de riek en schep zijn schoon en staan rechtop en de klimplant is geleid en opgebonden aan het houtwerk. Beer is ordelijk, hoe kan het dan dat hij zijn bril kwijt is? Wat was hij aan het doen toen hij zijn bril op het hoofd zette? Was hij aan het naaien en op zoek naar een rode draad voor de roodwitte theedoek in plaats van de groene die je ziet?
Duidelijk is wel dat de rode draad in het verhaal kijken en verbeelding is aan de hand van een hulpmiddel bij het zien: de bril van Beer. Op de eerste dubbele plaat kijkt Beer verschrikt rond ‘Ik kan mijn bril nergens vinden. Zonder bril zie ik niet zo goed.’
Inmiddels is hij weer buiten en ieder kind zal hem toeroepen: hij staat óp je hoofd! Beer denkt het alweer te weten: hij is naar Giraf geweest, daar ligt vast zijn bril. Snel gaat hij op stap, huppelt wat paddenstoelen de lucht in, baggert door een plas regenwater die hij ook niet lijkt te zien. Maar wat bijzonder, hij komt allemaal leuke nieuwe bewoners tegen! Dieren zoals een hert, een krokodil en zelfs een olifant die hij nooit eerder zag op dit ook vertrouwde pad. De kleine dieren die je als lezer wel ziet, kijken hem enigszins verbaasd met een schuin oog na. Beer denkt er verder niet over na, maar aangekomen bij Giraf ziet hij zelfs zijn vriend voor een ander dier aan. Herkent hij de stem van Giraf ook al niet of luistert Beer niet goed in zijn enthousiasme?
Bedremmeld zegt de goedmoedige en ook grappige Beer ‘Sorry, zonder bril zie ik niet zo goed.’ om vervolgens bijna dubbelziend superverbaasd ‘Giraf!’ uit te roepen als Giraf Beers bril zonder iets erover te zeggen van zijn hoofd op zijn neus drukt. Zijn neus die ongeveer haaks op zijn hoofd staat. Wat een vergissing dat hij Giraf voor een slang aan zag! Beer zit zo vol verhalen over de nieuwe dieren dat hij Giraf vanaf dat punt in omgekeerde volgorde meeneemt langs zijn ontdekkingen. Maar, wat is er aan de hand met deze dieren? Waar komt die schitterende exotische plant vandaan? En wat is er mis met zijn bril?
Een prentenboek waarin zeer veel te ontdekken is door de kunst van het weglaten en het verfijnde verwerken van emoties en subtiele details in de illustraties. Emoties als wanhoop, medelijden, verbazing, opluchting, schrik en meer zijn af te lezen. Een extra gelaagdheid is het aspect van verbeelding en werkelijkheid. Een vraag kan worden gesteld of jij bijv. in een stuk hout iets anders kunt zien? Of waarvoor ziet Beer de sprinkhanen aan? Tegenstellingen als groot/klein door de dieren maar ook het tegengesteld perspectief is verwerkt met de middenplaat als omkeerpunt. Een verdiepende is dichtbij/veraf dus wat is bijziend en verziend? Hoe zit dat bij Beer? Wat zijn zintuigen? Wat is een beperking? Ken je iemand die een bril draagt? Interactie tussen voorlezer en kind vindt vanzelf plaats, de bril wordt gezien en kinderen kunnen vooruitzien wat er gaat gebeuren. Tot de laatste plaat, als Beer toch even zijn bril afneemt om beter te kunnen zien!
‘De bril van Beer’ is een ode aan de verbeelding die in een werkelijkheid kan ontstaan waarin oog voor begrenzing van mogelijkheden die geen beperking hoeft te zijn door veerkracht en vriendschap. Een geweldige nieuwe Timmers met thema’s en doordenkers voor tijdloos lees-, ontdek- en kijkplezier van voor- tot achterkant.
Leo Timmers, De bril van Beer, Querido, 2023, 40 blz., 9789045129426
