‘De verhuisdieren’ verraste in lengte, ‘Een toren van koe’ in hoogte, wat zal ‘In de hoek’ als typering meekrijgen? Gemene deler is alvast de tomeloze fantasie en het tikkeltje absurdistische dat in Pieter van den Heuvels werk is te ontdekken.
De titel zegt het al, het derde prentenboek van zijn hand gaat over in de hoek staan. De omslagillustratie verbeeldt ook de titel, een lachwekkende situatie terwijl de zieligheid van de figuren afstraalt. Wat Jasper – het belang van een achterkanttekst – exact heeft gedaan wordt niet verteld, maar het rondzwevende materiaal ziet de lezer op de schutbladen en titelblad terug. Het kan niet missen dat hiermee iets aan de hand is. Je stelt je zo voor dat er een opmerking was van niet lekker of lust ik niet en dat in een opwelling met een ietwat driftig gebaar een en ander door de lucht vloog. Kortom, Jasper moest in de hoek staan.
Lang blijft hij niet alleen. Een nieuwsgierig moederdier met wat kuikens vraagt wat hij aan het doen is en krijgt als antwoord: ‘Ze zeggen dat ik iets stouts heb gedaan.’ Het ‘ze zeggen’ impliceert al dat Jasper het met deze uitspraak niet eens is. De dalmatiër, zeg maar een Lester van een boekhandelaar, zegt dat hij ook iets stouts heeft gedaan, sleept aan de riem iets mee, en vraagt of hij erbij mag komen.
Vervolgens komen er tal van dieren aangewandeld, gekropen, geslopen, getrippeld, gevlogen vergezeld van elk het eigen geluid om aan te sluiten ‘in de hoek’. Soms verdwijnt er weer eentje als er volgens de voedselkringloop teveel gevaar is of als er een afwijzing op de mee-mogen-doen-vraag volgt die ad rem wordt beantwoord (waar liet dit dier eerder iets achter?) waarna deelname wel mogelijk is. Er wordt zelfs een kopje koffie aangeboden in de wachtruimte.
De hoek wordt hoe langer hoe voller als naast dieren uit de huis-tuin-keuken-hoek ook dierentuindieren aansluiten. Het wordt te vol maar de grote dieren doen het toch. Vanuit onverwachte hoek wordt de stapelrij die lijkt op de Bremer-stadsmuzikanten een variant op de vraag ‘Is er plaats voor mij?’ gesteld. Jasper zegt dat dat te ver gaat en eland verdwijnt na een beleefd ‘sorry’. Waar is de eland ineens gebleven? Enkele weten waarom en vertellen het de jongen. De hoek wordt nu hoe langer hoe leger. Jasper staat nog steeds zieliger dan zielig te zijn met mes en vork in de hoek. Wie vraagt Jasper iets of vindt hij als volhouder dat het stoute per ongeluk was?
Een fantastisch boek over stout zijn, iets verkeerd of per ongeluk doen en wel/niet sorry zeggen met een dosis fantasie, humor en tikkeltje te vatten absurdisme. Geweldige expressieve illustraties in passende natuurgetrouwe kleuren en strak geschreven voldoende vertellende tekst. Wie denkt paars past niet bij een dier, heeft vast gemist dat de kop dit keer niet in het zand werd gestoken.
Natuurlijk kun je spreken over het aangereikte thema. Wat is stout zijn, iets per ongeluk doen of wanneer, waarom en hoe zeg je sorry? Naast gedrag, kijk eens naar de mimiek en houding, gaat ‘In de hoek‘ o.a. over dieren, stapelen, voorwerpen en geluiden. Bij ieder dier afzonderlijk is door een aangereikte situatie of voorwerp iets te vertellen. Deze verhaaltjes in het grote verhaal zijn een handreiking voor een schrijfopdracht over bijv. natuurlijk gedrag met een twist of voor heerlijk samen fantaseren tijdens het voorlezen. Een andere tip: de dieren, maar ook Jasper, vertellen door de veelvuldige interactie zodanig een visueel verhaal dat je met kleuters heel goed voorzetsels kunt oefenen.
Een tijdloze aanrader voor jonger tot ouder! Om vaak voor te lezen. Je zou er expres iets stouts fantasievols voor uitspoken!
Pieter van den Heuvel, In de hoek, Gottmer, 2025, 40 blz., 9789025781033
