Als de wereld, de mensheid, zou omdenken, zoals Mereltje van haar vader leert? Als de wereld gespiegeld zou worden? Zoals de letters OOZ? Dan krijg je dit inzichtgevende prentenboek voor zowel jong als ouder. De blikvangende dynamische omslagillustratie in kleur en patroon neemt je mee in de wereld van de vogels.
OOZ laat je op verschillende manieren kijken. Ten eerste is het een geweldig kijk- en zoekboek. Het begint al op de titelpagina, waar we in verschillende tekenstijlen een diversiteit aan mensen van alle leeftijden voorbij zien gaan. Ze bewegen allemaal naar
rechts, het boek in, je komt ze stuk voor stuk ergens tegen.
Papa merel en Mereltje gaan vandaag naar de Ooz, mensen kijken. Als ze voor de ingang vliegen vertelt papa dat die lange sliert mensen zijn die net als zij als vrije vogels in en uit mogen lopen.
Mereltje leert veel deze dag. Het verschil tussen een verenpak en een pak van stof of dat mensen ook kunnen fluiten, maar waarom doen ze dat? Mereltje en papa vliegen door de stad, langs het strand en door het park ondertussen kijkend naar mensen. Ze zien dat mensen verschillende uiterlijkheden kunnen aannemen. Dit lijkt hen handig, maar soms ook wat vreemd en vooral beseffen ze dat verschillend zijn niet hoeft te betekenen dat je niet met elkaar verbonden bent.
Diverse figuren en objecten zie je herhaaldelijk terugkomen in het boek. Dit begint al met de oranje ballon op het scala aan kleuren op het schutblad. Ziet de jonge lezer wanneer het boek samen bekeken wordt, wie de Ooz inloopt, wie in een
kooitje richting het zuiden trekt of juist wat zich allemaal in de nesten van de flatgebouwen afspeelt? Dit alles vanuit vogelperspectief gezien. Een diversiteit aan mensen van dik, dun, oud, jong, lopend of rollend tot spelend of rennend en meer ontdek je in de wachtrij, in of buiten de Ooz. Samen met Mereltje kan de lezer al spiegelend van vader Merel leren.
Ten tweede is het een boek met een filosofische inslag. Een tekst rijk aan mogelijkheden tot bespreken en ontdekken. Er kan letterlijk worden gezegd: van welke kant bekijk je iets? Wat is buiten en wat is binnen? Wat is de goede leesrichting of kan dit ook 180 graden omgedraaid zijn? Er zitten verschillende doordenkers in de tekst. Wie bekijkt nou wie, wat is de betekenis van, of dat het verschil in bezittingen of verschil in voorkeuren of talenten geen nadeel hoeft te zijn en juist in een positieve benadering kan worden omgezet. Het aspect dat een vogel niet houdt van mensen wordt als allergisch aangeduid en zoals een kind een lievelingsdier kan hebben, heeft Mereltje ook een lievelingsmens. Ook papa geeft aan welk lievelingsmens hij heeft, waarmee gelijk een te zoeken personage wordt getipt.
De illustraties met verschillende perspectieven kunnen met en zonder tekst worden bekeken. Ze vertellen ieder voor zich een verhaal in eigen kleuren mede afhankelijk van het dagdeel, soms van bovenaf, dan weer door een vooraanzicht. Een volgende stap bij het bekijken wordt vanzelf gezet. Een hondje wordt opgemerkt, een terugkerende kat, een hemellichaam of een roze hartje met tekst, wie houdt er niet van zoeken in zo’n geweldig boek? Vervolgens volgen na het voorlezen automatisch vragen die tot zoeken of doorvragen kunnen leiden. Naast de serieuze vragen zit er subtiel mooie humor in en is er overduidelijk met plezier getekend.
Het einde is hartverwarmend. Teruggekeerd in hun nest in de boom achter het naambord vraagt Mereltje aan vader merel of zij wel op elkaar lijken. Het mereltje krijgt de bevestiging dat het niet uitmaakt of je een andere kleur van buiten hebt, in je zijn kun je elkaar herkennen en daardoor op elkaar lijken en verwant zijn. Je mag er zijn zoals je bent, hoe verschillend je ook bent.
Als er één prentenboek dit jaar positief heeft verrast, is het deze: het kleurrijke veelzijdige OOZ. Wat een zienswijze, mogelijkheden en gedachten die tot vragen en gesprek zijn samengevoegd in dit fantastische unieke zoek- en kijkboek. Dit is een spiegel voorhouden. Dit is je vleugels uitslaan en ieder met beide handen en omarmend begroeten.
Milja Praagman, OOZ kijk- en zoekboek, uitgeverij Leopold, 32 blz., 9789025887025
Meer van Milja op Lezersgoud:
Milja Praagman – Ik kleur van jou
Milja Praagman – Het eigenwijze ei
Milja Praagman – Mooiste eerste woordjes
Marjet Huiberts & Milja Praagman – Ebbie onder de paraplu
Milja Praagman – ABC Zoekboek
Milja Praagman – Magneetje
Milja Praagman – Bij jou
Milja Praagman – Wasco weet er nog eentje
Met illustraties van Milja Praagman
Janneke Schotveld – Rotkat
Janneke Schotveld – De dappere ridster, Sint zit vast!
Janneke Schotveld – Avonturen van de dappere ridster
Janneke Schotveld – Meer avonturen van de dappere ridster