door De in het oog springende omslagillustratie van Puck Koper, samen met de naam Anke Kranendonk, maakt je nieuwsgierig naar het verhaal van ‘Roos redt de brandweer‘.
In Roos redt de brandweer stappen we het boek binnen op een super hete zomerdag. Het is zó warm, iedereen kan alleen nog maar aan ijsjes denken! Ook de mannen van de brandweer komen een ijsje halen. In de zon smullen ze van hun ijsje, eentje morst er nog wat ijs op z’n pak, maar plots klinkt de toeter: er is brand! Snel trekt iedere brandweerman z’n pak aan, tot ze… omkieperen!?! En dat is het punt waar de daadkrachtige Roos het boek instapt: zíj zal de mannen wel even redden en die brand… dát moet ook wel lukken.
De tekst in het boek door Anke Kranendonk is op rijm. Af en toe lijkt het ritme ten koste te gaan van het voldoen aan het rijmschema en moet je een zin twee keer lezen. Mogelijk komt dit door (te)veel klinkers of een ‘er’. Bijv. ‘gaan dan zitten in het gras’… ‘eentje morst er op zijn jas.’ en ‘Dan klinkt er een luide toeter. De commandant roept: Er is brand!’. Het geeft aan dat voorbereiden voorafgaand voorlezen altijd helpend is voor goed voorlezen.
Wat ook opvalt en waarover je het kunt hebben met kinderen, is dat de ene keer enkelvoud en de andere keer meervoud voor ‘man’ wordt gebruikt: ‘zeven man‘ en een paar bladzijden ervoor ‘zeven brandweermannen‘. Desondanks is ‘Roos redt de brandweer‘ absoluut goed voor te lezen, het is doordacht geschreven.
Wat ook een goed aspect is, is dat er woorden worden gebruikt die niet zomaar in het huidig dagelijks taalgebruik van kinderen voorkomen, zoals ‘prompt‘, ‘kordaat‘ of het gebruik van ‘er woedt een brand.’ En kennen ze het spreekwoord ‘Haastige spoed is zelden goed’? Of waarom stoppen vogels met fluiten? Om van alle voorzetsels maar niet te spreken. Door de korte zinnen met woorden die uitdaging bieden is het niet alleen een voorlezer, maar ook een prentenboek dat zelf gelezen kan worden door jonge of beginnende lezers.
De expressieve platen van Puck Koper zijn uitgevoerd in primaire en huidskleuren en daarmee knallend vrolijk. Er gebeurt ontzettend veel op een plaat, een kind (en een volwassene ook) kan echt wel even bezig zijn om de plaat te bekijken voordat er is uitgeplozen wie en wat er allemaal op staat. Wat Koper slim doet, is de tekeningen op de voorgrond een stuk gedetailleerder te laten zijn. Hoe verder op de achtergrond, hoe minder details zijn uitgewerkt waarbij tevens meer met wit en blauw is gebruikt. De scènes zijn daarmee compleet en paginavullend, waarbij altijd duidelijk is waar de aandacht naartoe moet gaan. Jonge lezers die het boek voorgelezen krijgen, kunnen tijdens het voorlezen veel zien. Ze kunnen daardoor woorden leren begrijpen aan de hand van beeld. Tevens kunnen ze het boek bekijken zonder dat er voorgelezen wordt, want bijv. de figuren uit de portrettengalerij vinden in andere scènes in en rondom de winkelstraat is een leuk zoekwerkje.
Puck Koper ontving voor ‘Water is voor vissen‘ in 2024 een Zilveren Penseel en won o.a. in 2020 de Bologna Ragazzi Opera Prima Award haar debuut ‘Where is your sister?. Anke Kranendonk kun je van veel titels kennen, ze schreef meer dan 100 boeken. Zij won in 2017 een zilveren griffel voor ‘Lynn 3.0′, terwijl huidige jonge lezers haar werk zullen kennen van Kees naar de koeien, Beer en Faas en de stalen oppas of het prentenboek Opa, ga je mee?
Het leuke en vrolijke verhaal over daadkracht, dat iedereen elkaar kan helpen, gaat ook gaat over emoties, bijv. wat is de emotie bij ‘ieder met een knalrood hoofd’? Natuurlijk kan de impact van brand op zich worden besproken. Vooral is het een écht heerlijk kijkboek. Op de dynamische platen is superveel te zien welke het verhaal grotendeels zelf vertellen en waar nodig aangevuld of juist verduidelijkt worden door tekst.
‘Roos redt de brandweer!’ laat de essentie van boeken zien: het aanbieden van zowel vocabulaire waardoor kinderen hun eigen taalspectrum verbreden, als visueel stimulerende platen waardoor de observatievaardigheden groeien.
Een fantasierijk prentenboek met veel mogelijkheden waar kinderen meerdere jaren van kunnen genieten. Om voor te lezen, zelf te lezen, maar ook te bekijken om te ontdekken waar de brand is en er zo toch een goed einde is!
Anke Kranendonk, Roos redt de brandweer, illustrator Pu ck Koper, Gottmer, 32 blz., 9789025780746
Meer van Anke Kranendonk op Lezersgoud:
Anke Kranendonk – Bok ontsnapt!
Anke Kranendonk – Kees naar de koeien
Anke Kranendonk & Annette Fienieg – De trip van Kip
Anke Kranendonk & Liset Celie – Opa, ga je mee?
Anke Kranendonk – Beer en Faas en de stalen oppas
